بواسیر یا هموروئید چیست؟ علائم و معرفی بهترین روش درمان
شایع ترین علت برای درد مقعدی، بیماری بواسیر یا هموروئید است. پیش بینی میشود، از هر 4 ایرانی 3 نفر هموروئید داشته باشند. شیوع بالای این بیماری با سبک زندگی و تغذیه نادرست در ارتباط باشد.
یبوست مهمترین علت این بیماری است. در ادامه به بررسی کامل این بیماری، انواع, علت ها, علائم و روش های درمان این بیماری می پردازیم:
بیماری بواسیر (هموروئید)
بواسیر یا به انگلیسی هموروئید (hemorrhoids) شایع ترین بیماری مقعدی است. این بیماری متورم شدن یا گشاد شدن دیواره سیاهرگ ها داخل کانال مقعد و یا خارج از آن است. این سیاهرگ های آسیب داده شبیه به زائده های گوشتی کانال مقعد را می پوشانند.
برای ارتباط با پزشک بواسیر و یا اطلاع از هزینه درمان هموروئید با لیزر به سایت کلینیک عابدیان مراجعه نمایید.
انواع بواسیر
انواع این بیماری عبارتند از :
بواسیر داخلی
در صورتی که سیاهرگ های متورم شده داخل کانال مقعد باشند، هموروئید داخلی است. هرچقدر دیرتر برای درمان اقدام کنید. بیماری پیشرفت کرده و به همین نسبت علائم بیماری شدت یافته و درمان هم پیچیده تر میشود.
هموروئید داخلی 4 درجه مختلف دارد.
- درجه 1 : این نوع هموروئید داخل کانال مقعد قرار دارد و معمولاً علائم خفیفی را ایجاد می کند. به همین جهت بسیاری از افراد نمی دانند که به این بیماری مبتلا شده اند.
- درجه 2 : این نوع هموروئید از کانال مقعد خارج میشود، اما خود به خود و بدون دخالت دست به داخل باز میگردد. این نوع هموروئید با علائمی مثل خونریزی، خارش و درد همراه است.
- درجه 3 : در این نوع هموروئید زائده ی اضافی از مقعد خارج میشود، با فشار دست به داخل باز می گردد. علائم بیماری در این حالت شدید تر از 2 نوع قبل است.
- درجه 4 : در این نوع هموروئید زائده از مقعد خارج شده و به هیچ وجه به داخل بر نمی گردد و حتی ممکن است دریچه مقعدی را مسدود نماید. علائم بیماری در این حالت شدت یافته و غیر قابل تحمل است. هموروئید گرید 4 باید سریعاً و بدون اتلاف وقت درمان شود.
بواسیر خارجی
در این نوع هموروئید سیاهرگ های متورم شده، خارج از کانال و بر روی دریچه ی مقعد قرار دارند. این نوع هموروئید به شدت دردناک است و بیمار علائم شدیدی را تجربه می کند، حتی اگر بیماری در مراحل خفیف باشد.
بسیاری از بیماران مبتلا به بواسیر خارجی از درد شدید مقعد که حتی نشستن را برای آنان دشوار کرده است، شکایت دارند.
خونی
به بواسیری که خونریزی می کند، خونی گفته میشود. همان طور که توضیح دادیم، نوع داخلی، درون کانال مقعد قرار دارد و عبور مدفوع سخت می تواند سطح آن را زخمی کرده و باعث خونریزی شود.
ترومبوزه
ترومبوزه به معنی لخته خون است. به بواسیر خارجی که درون آن لخته خون تجمع کرده هموروئید ترومبوزه گفته میشود. این وضعیت خطرناک است و باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید، تا لخته خون را تخلیه نماید.
بیرون زده
بواسیر داخلی به تدریج به عبور مدفوع و فشار شدیدی که به این ناحیه وارد میشود، از مقعد خارج میشود، به این حالت بواسیر بیرون زده گفته میشود.
علت
مهمترین علت های این بیماری به ترتیب عبارتند از :
- یبوست مزمن
- بارداری
- زایمان
- اضافه وزن
- کهولت سن
- رابطه جنسی مقعدی
- سرفه مزمن
- اسهال
- جا به جایی اجسام سنگین
علائم
بواسیر بسته به شدت و نوع بیماری علائم مختلفی را به همراه دارد. در ضمن ممکن است یک شخص همه این علائم را نداشته باشد و یا علائم با شدت های مختلفی ظاهر شوند. مهمترین نشانه های این بیماری عبارتند از :
- خارش ناحیه مقعد
- درد و سوزش شدید مقعد
- التهاب و قرمزی اطراف مقعد
- خونریزی یا مشاهده خون در مدفوع
- بیرون زدن زائده های گوشتی از مقعد
درمان بواسیر
همان طور که در ابتدای مطلب هم اشاره شد. بواسیر به تورم دیواره سیاهرگ ها گفته می شود، دیواره این سیاهرگ ها با هیچ دارو و یا درمان خانگی به حالت اول بر نمی گردد. بنابراین چاره ای جز حذف و برداشت این زائده ها نمی ماند. حال برای حذف این زائده 2 روش پرکاربرد وجود دارد، که مفصلا به بررسی آنها می پردازیم:
درمان هموروئید با لیزر
در حال حاضر بهترین روش قطعی و اثربخش در درمان این بیماری، لیزر است. لیزر درمانی را میتوانید در مطب پزشک و سرپایی انجام دهید.
در این روش لیزر جایگزین، چاقوی جراحی شده است و زائده اضافه ی هموروئید را برش میدهد. لیزر دقت پزشک را افزایش میدهد و چون حین برش اعصاب و عروق آسیب دیده را ترمیم می کند، از درد و خونریزی نیز جلوگیری می شود.
این درمان در یک جلسه نیم ساعته انجام شده و بعد از انجام آن هم میتوانید یک روز را در منزل استراحت کرده و سپس به کارهای روزمره خود برسید.
از مزایای درمان با این روش می توانیم به این موارد اشاره کنیم :
- بدون درد یا خونریزی
- سرپایی؛ بدون نیاز به بیهوشی یا بستری در بیمارستان
- درمان اثربخش یا یکبار لیزر
- هزینه مناسب
- مناسب انواع هموروئید
- افزایش سرعت ترمیم زخم ها تا چند برابر
- بدون نیاز به پانسمان و مراقبت های بعدی
- بدون نیاز به طی کردن دوران نقاهت
جراحی سنتی
جراحی سنتی روش قدیمی تر این بیماری است. این روش اگر توسط پزشک متخصص انجام شود، تاثیرگذار است. اما به دلیل عوارض متعدد و خطرناکی که ایجاد می کند، چند سالی است که به ندرت انجام میشود.
برای انجام این جراحی بیماران باید بیهوشی شوند، بنابراین باید حداقل یکی دو روزی را در بیمارستان بستری شوند. در جراحی سنتی از تیغ برای برش و قطع زائده استفاده می شود و این میتواند دقت پزشک را کاهش دهد. بنابراین کوچکترین اشتباه می تواند به مقعد آسیب زده و عوارض مختلفی را در پی داشته باشد.
بعد از انجام جراحی بیماران باید حداقل روز را در بیمارستان بستری شوند، تا وضعیت سلامت به پایداری برسد. بعد از آن باید تا بهبودی کامل زخم چند روزی را در بیمارستان بستری باشید. مراقبت از زخم و تعویض منظم پانسمان اهمیت بسیاری دارد، چرا که در غیر این صورت احتمال عفونت وجود دارد.
از معایب این روش جراحی میتوانیم به این موارد اشاره کنیم :
- درد و خونریزی شدید
- خطر عفونت
- خطر بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده ( بسته به شدت آسیب موقت یا دائمی)
- بستری در بیمارستان و بیهوشی
- دوره نقاهت طولانی
- هزینه بیشتر ( هزینه بستری در بیمارستان + هزینه جراحی + هزینه از کارافتادگی)
- نیاز به مراقبت های ویژه و تعویض پانسمان ها
- خطر انسداد روده
- بیرون زده روده
- مشکل در تخلیه روده
- خطر تنگ شدن کانال مقعد
پیشگیری
امکان پیشگیری کامل از این بیماری وجود ندارد، اما میتوان با رعایت یکسری از نکات احتمال بروز آن را به حداقل کاهش داد.
- مایعات : نوشیدن آب تا 8 لیوان در روز می تواند در پیشگیری از یبوست موثر باشد.
- فیبر : دریافت فیبر، حداقل 35 گرم در روز می تواند در رفع یبوست موثر باشد. برای این منظور می توانید مصرف انواع میوه ها، سبزیجات و غلات را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
- ورزش و فعالیت بدنی : ورزش می تواند یبوست را درمان کند. برای این منظور حداقل 30 دقیقه در روز ورزش کنید.
نکات زیر را جدی بگیرید:
- از زور زدن در توالت بپرهیزید.
- بهداشت مقعد را رعایت کنید.
- از مصرف شوینده های معطر برای شستشوی مقعد بپرهیزید.
- لباس های تنگ نپوشید.
- از دستمال توالت زبر استفاده نکنید.
- از زیاده روی در شستشوی مقعد بپرهیزید
