هوشمندسازی مدارس
قرن۲۱ به سمتي مي‌رود كه اكثر مشاغل به دانش و مهارتهاي رايانه‌اى نياز خواهند داشت. ورود به اين عرصه به نوع جديدي از آموزش نياز دارد كه با آموزش سنتي كنوني بخصوص آنچه هم اكنون در مدارس ايران در جريان است همخواني ندارد.
مدتي است برخي كشورهاي جهان به تاسيس مدارس الكترونيكى يا آنچه در کشور ما مصطلح شده مدارس هوشمند دست زده اند. الگوى اوليه اين مدارس از كشور انگليس گرفته شده است و كشور مالزي يكي از پيشتازان ايجاد اين مدارس به شمار مي‌رود. با اين رويكرد کشور ما هم از سال 1383 طرحي را بصورت پایلوت در چهار مدرسه اجرا كرده است. دانشگاهها هم به نوع ديگري از آموزش تحت عنوان آموزش مجازي متمايل شده‌اند.
در مدارس هوشمند رايانه در نحوه تدريس و ارزشيابي تاثير مي‌گذارد و برنامه‌هاي درسي را تا حدودي تغيير مي‌دهد ولي در عين حال كاركردهاي اجتماعي مدارس بر جاي خود باقي مي‌ماند چون در روابط اجتماعي به دانش‌آموزان ياري مي‌رساند. در اين مدارس دانش‌آموزان مي‌آموزند انبوهي از اطلاعات را پردازش كنند و از اين اطلاعات در جهت يادگيري بيشتر استفاده كنند. دانش‌آموزان حتي مي‌توانند با منابع علمي جهان و معلمان و بچه‌هاي مدارس ديگر ارتباط برقرار كنند.
در مدارس هوشمند معلمان مي‌توانند به جاي اينكه تلاش كنند خودشان پاسخي براى پرسشهاي دانش‌آموزان پيدا كنند، از آنها بخواهند پاسخ پرسش‌هايشان را در رايانه پيدا كنند و براى بقيه بازگو كنند. البته مدارس هوشمند اين كارايى را نيز دارند كه به دانش‌آموزان نشان دهند چه اطلاعاتي در وب موثق است تا كودكان و نوجوانان ضمن دريافت اطلاعات درست تحت تاثير تبليغات سوء اينترنت هم قرار نگيرند.
در نهايت به كارگيري رايانه به معلمان خوش فكر كمك مي‌كند به دوره آموزش براساس كتاب محوري و سخنراني تك‌‌گويانه معلم در كلاس خاتمه دهند و سيستم آموزشى را به شكل سيستم مشاركتي، مبتني بر آموزش توانايى‌هاى پژوهش، جمع‌بندى، تحليل و نتيجه‌گيري دانش‌آموزان تبديل كنند. مدرسه هوشمند (Smart School) مدرسه هوشمند مدرسه‌اي فيزيكي است كه كنترل و مديريت آن، مبتني بر فن‌آوري رايانه و شبكه انجام مي‌گيرد و محتواي اكثر دروس آن الكترونيكي و سيستم ارزشيابي و نظارت آن هوشمند است. در چنين مدرسه‌اي يك دانش‌آموز هوشمند، با صرف وقت بر روي موضوعات به شكل مستمر، منابع و قابليت‌هاي اجرايي خود را توسعه و تغيير مي‌دهد و اين نكته‌اي است كه به مسؤولان مدرسه اجازه مي‌دهد تا با توجه به تغييرات به‌وجود آمده و افزايش سطح اطلاعات دانش‌آموزان، آنها را براي اخذ اطلاعات جديد آماده نمايند.
هدف از ايجاد اين‌گونه مدارس عبارتست از:
- رشد همه جانبه دانش‌آموزان (ذهني ، جسمي ، عاطفي و رواني)
- ارتقاء توانايي‌ها و قابليت‌هاي فردي
- تربيت نيروي انساني متفكر و آشنا به فن‌آوري
- افزايش ارتقاء و مشاركت مردمي
پیش‌نیازها جهت اجرای مدارس هوشمند
با توجه به اهداف مدرسه هوشمند و با توجه به نوع جهت‌گيري آن در تربيت دانش‌آموزان، نياز به تجهيزات و امكاناتي دارد كه در مدارس سنتي به آن نيازي نيست. اين تجهيزات شامل موارد زير است:
تجهيزات سخت‌افزاري و شبكه شامل:
- سرور
- کیت هوشمند
- رايانه شخصي به تعداد مورد نياز
- چاپگر و اسكنر
- تجهيزات Active / Passive شبكه
- پهناي باند متناسب براي شبكه WAN
نرم‌افزار شامل:
- وب سايت
- نرم‌افزارهاي پايه
- نرم‌افزارهاي آموزشي چند رسانه‌اي
- نرم‌افزارهاي ساخت محتواي دروس
- نرم‌افزارهاي كاربردي
- نرم‌افزار اتوماسيون اداري
- تجهيزات تامين برق اضطراري
براي ايجاد اين نوع مدارس ابتدا بايد يك برنامه دراز مدت را مدنظر داشت به عنوان مثال مدرسه‌اي که امروز به نام هوشمند ايجاد مي‌شود ممكن است حتي بيشتر از 10 سال طول بكشد تا ابزار خود را که شامل زير‌ساخت ارتباطي، محتواي مناسب، آموزش معلمين، تغيير روش‌هاي آموزشي و فرهنگ‌سازي والدين است، كامل کند.
