انواع ترموستات ها

انواع ترموستات ها

ترموستات ها از نظر محل نصب، نوع عملكرد، فصل سالي، نوع سنسور، رنج كاري، تعداد مراحل كار و از نظر حرارت به انواع مختلفي تقسيم مي شوند.
از نظرمحل نصب: به انواع اتاقي، كانالي، مستغرق و جداري تقسيم مي شوند.

از نظر نوع عملكرد: به انواع قطع و وصلي و تدريجي تقسيم مي شوند.

از نظر حرارت: به انواع حرارتي و برودتي تقسيم مي گردند.

از نظر رنج: به زير صفر و بالاي صفر تقسيم مي شوند.

از نظر تعداد مراحل كار: به يك مرحله اي، دو مرحله اي و پله ای(استپ کنترل) تقسيسم مي گردند.

از نظر نوع سنسور: به بيمتالي، فانوسه اي، رئوستا و ديافراگمي تقسيم مي شوند.

از نظر فصلي: به سه نوع تابستاني، زمستاني و دو فصلي تقسيم مي شوند.

پس از معرفي انواع آن، حال به معرفي چند نوع ترموستات مي پردازيم.

بيمتالي، فانوسه اي، رئوستا و ديافراگمي

ترموستات اتاقی room thermostat

1)برای تنظیم دمای اتاق در تابستان و زمستان استفاده می شود.

2)سنسور آن از نوع بیمتال با فانوسه می باشد.

3)در مدار کار فن کویل – شیر سه راهه ، کوره هوای گرم – موتور دمپر.

4)بعضی از انواع آن مجهز به کلید کنترل سرعت فن ویا تایمر می باشد.

طریقه عملکرد ترموستات زمستانی:

1)با کاهش دما تا حد پایین وصل می شود.

2)فن کویل روشن یا شیر سه راهه مسیر کویل را باز و مسیر بای پس را می بندد.

3) با افزایش دما تا حد بالا قطع می شود.

ترموستات زمستانی با عنصر پیش بینی کننده (Anticipator)

 به دلیل افزایش دمای اتاق بعد از خاموش شدن فن وادامه تبادل حرارت کویل با هوای اتاق:

1) یک مقاومت با کنتاکت ترموستات سری

2) زمان قطعشدن ترموستات را جلو می اندازد

3) کاهش زمان کار، صرفه جویی در مصرف سوخت وبرق ، کاهش استهلاک.

طریقه عملکرد ترموستات تابستانی :
1)با افزایش دما تا حد بالا وصل می شود.

2)فن کویل روشن یا شیر سه راهه مسیر کویل را باز ومسیر بای پس را می بندد

3) با کاهش دما تا حد پایین قطع می شود.

ترموستات تابستانی با عنصر پیش بینی کننده Anticipator

1) یک مقاومت موازی با کنتاکت ترموستات.

2) در زمان قطع بودن ترموستات فضای داخلی ترموستات را گرم می کند.

3) زمان روشن شدن فن کویل را جلو می اندازد.

ترموستات اتاقی دو فصله:

1) محلهایی که سیستم تهویه دو فصله دارند.

2) مجهز به کلید تبدیل حالت زمستانی به تابستانی.

3)یک مقاومت سری ویک مقاومت موازی برای عنصر پیش بینی کننده.

نکات مهم در نصب ترموستات اتاقی :

1) روی دیوار داخلی نصب شود.

2) روی قسمتی از دیوار که لوله های گرمایش وسرمایش یا لوله بخاری ،... قرار دارد نصب نشود.

3) در معرض تابش مستقیم آفتاب یا شعله بخاری دیواری نباشد.

4) نزدیک چراغ روشنایی دیواری نباشد.

5) در معرض کوران هوای خارج یا توزیع کننده نباشد.

6) در ارتفاع 150 سانتی متری از کف نصب شود.

ترموستات مستغرق :

1) برای کنترل دمای مایعات .

2) حساسه آن از نوع فانوسه و بالب.

3) استفاده از مخلوط گریس و براده آلومینیوم برای ارتباط بهتر غلاف بالب.

4) آکوستات دیگ به مشعل وترموستات چیلر به شیر برقی سیکل تبرید فرمان می دهد.

ترموستات جداری:

1) روی لوله یا منبع توسط دو عدد بست فنری نصب می شود.

2) حساسه از نوع بیمتال یا فانوسه.

3) روی لوله صاف و عاری از زنگ زدگی باشد.

4) روی لوله برگشت دیگ نصب می شود وبه پمپ سیر کوله فرمان می دهد.

5) تنظیم آن معمولاً 5-3 درجه کمتر از آکوستات دیگ لوله خروجی آبگرم مصرفی از منبع کویلی T 6)روی منبع کویلی نصب و به شیر سه راهه یا پمپ سیر کوله فرمان می دهد.

ترموستات کانالی

1) در سیستمهای هوا رسانی در کانال یا هوا ساز نصب می شود.

2)حساسه آن فانوسه وبا لب یا بیمتال.

3) فرمان به شیر سه راهه ، دمپر موتوری – کوره هوای گرم.

ترموستات آنتی فریز
1) یک ترموستات مستغرق تابستانی برای محافظت چیلر از یخ زدن.

2) یک ترموستات حد که حساسه آن داخل اپراتور قرار می گیرد.

3) روی 5-4 تنظیم و کمپرسور را خاموش می کند.

کنترل کننده هاي حرارت مرکزي

کنترل کننده هاي دما در سيستم حرارت مرکزي دستگاه هايي هستند که:

درجه حرارت هواي ساختمان و نيز آب را در شبکه حرارت مرکزي و شبکه آبگرم مصرفي کنترل کرده و ثابت نگه مي دارد.

انواع ترموستات ها

ترموستات ها وسايل کنترل دماي آب داخل شبکه سيستم گرمايش يا سرمايش  يا آب گرم مصرفي و يا کنترل هواي گرم يا سرد مي باشند.

هر ترموستات داراي يک قطعه حساس در مقابل دما است که نسبت به تغيير درجه حرارت عکس العمل نشان داده و باعث قطع و وصل آن مي شود به اين قطعه حساس "حس کننده" گفته مي شود که به شکل هاي زير مي تواند باشد:

١- بي متالي (نوار دو فلزي)

٢- ميله و لوله اي

٣- فانوسه اي

٤- مقاومت الکتريکي

٥- هيدروليکي

از جمله ترموستات هاي سيستم حرارت مرکزي مي توان به ترموستات اتاقي _ ترموستات ديگ (آکوستات) _ ترموستات جداري نام برد. ترموستات هاي فوق به ترتيب با کاهش دماي هواي اتاق, آب گرم ديگ و آب داخل لوله ها, مدار الکتريکي را وصل و پس از رسيدن دما به ميزان تنظيم شده روي دستگاه مدار را وصل مي کنند.

ترموستات اتاقي قطع و وصلي

در اين نوع ترموستات براي کنترل درجه حرارت از يک نوار دو فلزي (بي متالي) استفاده شده است. بعضي ترموستات هاي اتاقي به يک ساعت مجهز هستند که اين ساعت ترموستات را در فواصل زماني معين, بطور خودکار تنظيم مي کند. در نصب ترموستات ها و انتخاب محل نصب آن ها, بايد دقت کافي به عمل آورد. ترموستات ها نبايد در معرض کوران هوا, اشعه آفتاب يا روي ديوارهاي خارجي نصب شوند و همچنين گرماي وسايل پخش کننده حرارت نبايد مستقيما آنها را تحت تاثير قرار دهد و هميشه بايد درجه حرارت محل نصب آن ها تقريبا يک نواخت باشد. ترموستات ها بايد حداکثر در ارتفاع ٥/١ متري کف اتاق نصب شوند اگر پائين تر از اين ارتفاع قرار گيرند دقت کنترلشان بيشتر خواهد بود ولي از طرفي در معرض دست کاري بچه ها و احيانا برخورد با وسايل خانه مي شود که تنظيم آن ها را بهم مي زنند. ترموستات هاي قطع و وصلي سيستم گرم کننده را ترموستات يک فصلي نيز مي نامند. از ترموستات هاي قطع و وصلي براي خاموش و روشن کردن پروانه فن کوئل و خاموش و روشن نمودن پمپ سيرکولاتور سيستم گرم کننده استفاده مي شود.

ترموستات ديگ (آکوستات)

ترموستات ديگ که به آن آکوستات مستغرق نيز مي گويند براي تنظيم درجه حرارت مايعات طراحي شده است که از آن ها در تاسيسات حرارت مرکزي براي فرمان دادن به مشعل هاي گازي و گازوئيلي جهت تنظيم درجه حرارت آب ديگ استفاده مي شود.

قسمت حس کننده اوليه آن از نوع هيدروليکي است به همراه اين دستگاه غلافي وجود دارد که آن را روي ديگ نصب      مي کنند. آبگرم ديگ در اطراف غلاف و مخزن حس کننده آن داخل غلاف قرار مي گيرد. براي انتقال بهتر حرارت از آبگرم ديگ به مخزن حس کننده (بالب) معمولا حد فاصل غلاف و مخزن حس کننده را بوسيله مخلوط براده آلومينيم و گريس پر مي کنند. زماني که درجه حرارت آب داخل ديگ به درجه حرارت تنظيم شده روي آکوستات برسد کليد داخل آکوستات توسط مخزن حس کننده قطع مي شود و مشعل از کار مي افتد و پس از سرد شدن آب داخل ديگ مجددا کليد وصل شده و مشعل کارش را از سر مي گيرد.

ترموستات حد (آکوستات حد)

وجود يک وسيله کنترل (آکوستات ديگ) در سيستم حرارت مرکزي ايمني سيستم و اطمينان بهره برداري را تضمين     نمي کند چون گاهي سيستم مکانيکي آکوستات ديگ که در ٢٤ ساعت چندين مرتبه مدار را قطع و وصل مي کند خراب شده عمل نمي کند. در اين صورت با بالا رفتن درجه حرارت آب در ديگ مشعل خاموش نمي شود و با جوش آمدن آب در ديگ خساراتي به بار خواهد آمد. براي جلوگيري از اين عمل ترموستات ديگري به نام ترموستات حد بر روي ديگ نصب و در مدار سري با ترموستات ديگ قرار داده مي شود. درجه تنظيم ترموستات حد چندين درجه بالاتر از درجه حرارت ترموستات ديگ است به اين دليل ترموستان يا آکوستات حد هميشه وصل است مگر در زماني که آکوستات ديگ عمل نکند و درجه حرارت آب داخل ديگ به درجه حرارت تنظيم شده بر روي آکوستات حد برسد که در اين صورت اين کنترل مشعل را خاموش کرده از بروز خسارت جلوگيري مي کند.

ترموستات جداري (آکوستات جداري)

حس کننده اين ترموستات از نوع نوار دو فلزي (بي متالي) مي باشد. در ساختمان هاي چند واحدي که نمي توان از يک ترموستات اتاقي براي روشن و خاموش کردن پمپ سيرکولاسيون حرارت مرکزي استفاده کرد, آکوستات جداري را بر روي لوله برگشت اصلي شبکه گرم کننده در موتورخانه نصب مي کنند و بوسيله آن, پمپ حرارت مرکزي را کنترل مي نمايند. کاربرد ديگر آکوستات جداري روشن و خاموش کردن پمپ سيرکولاسيون برگشت آبگرم مصرفي است که در اين صورت آکوستات را بر روي لوله اصلي برگشت آبگرم مصرفي در موتورخانه نصب ميکنند و ميکروسوئيچ آنرا در مدار فاز موتور پمپ سيرکولاسيون برگشت آبگرم مصرفي قرار مي دهند. آکوستات جداري به وسيله فنر بر روي لوله نصب مي شود. بايد دقت شود که در محل قرار گرفتن سنسور آکوستات بر روي لوله عايق حرارتي وجود نداشته باشد