"اول ایمنی، بعد کار"
رعایت قوانین و الزامات و دستورات و نکات ایمنی در زمان آغاز کار نصب آسانسور در هر پروژه ای از مهمترین اصول می باشد. چند نکته مهم برای یادآوری در زیر فهرست شده است:
- مسدود کردن دهانه و درگاههای ورودی به چاه آسانسور در کلیه طبقات، به شکلی که این پرتگاه خطرناک برای کلیه افرادی که در ساختمان تردد دارند، ایمن سازی گردد.
- نوع پوشش مقابل دربها در طبقات به صورتی باشد که مانع غلت خوردن اشیاء و نخاله های ساختمانی از کف راهروها به داخل چاه باشد.
- (پرتاب اشیاء به داخل چاه یکی از مهمترین خطرات همیشه در کمین گروه نصاب آسانسور در داخل چاه می باشد و به دقت باید این مسئله مهم را زیر نظر داشته باشند)
- نصب محافظ مقابل ورودی های چاه آسانسور در کلیه طبقات
- پیش بینی و تمهدات لازم برای جلوگیری از سقوط اجسام و نخاله های ساختمانی به داخل چاه آسانسور.( پوششی که در تصویر مشاهده می شود از ایمنی مناسب برخوردار نمی باشد، مخصوصا قسمت نزدیک کف راهرو، چون احتمال دارد قطعات از این نقطه به داخل چاه آسانسور پرتاب شود، لذا این قسمت باید با توری فلزی شبکه ریز یا پوشش با چوب یا ورق فلزی ایمن شود.)
- در زمان شروع بکار در چاه آسانسور همیشه با هشیاری مراقب نکات ایمنی باشید و این نکات را به طور مداوم به کارگران حاضر در چاه آسانسور هشدار دهید.
- استفاده از کمربند ایمنی، زمانیکه در داخل چاه آسانسور روی داربست کار می کنید، الزامی است.
- (هرگز انگیزه سرعت بیشتر در کار، باعث نشود استفاده از کمربند ایمنی فراموش شود.)
- استفاده از کلاه ایمنی مناسب.
- استفاده از عینک کار در زمان استفاده از ترانس جوشکاری و فرزکاری و نظافت گرد و غبار روی برکتها، آهن کشی و.......
- استفاده از دستکش کار مناسب برای هر مقطع کاری.
- استفاده از کفش ایمنی مناسب.
- استفاده از لباس کار مناسب با نوع فعالیت.
- تامین روشنایی داخل چاه آسانسور.
استفاده از ابزار مناسب و بر اساس نوع کار
- ( متاسفانه این فرهنگ غلط در بین بعضی از استادکاران وجود دارد که فقط با چند ابزار مختصر قصد دارند همه کارها انجام شود، و این روش را هنر می دانند، در صورتیکه این شیوه استفاده از ابزار اشتباه و غیر اصولی می باشد و دوستان گرامی باید سعی کنند برای هر کاری از ابزار مخصوص همان کار استفاده کنند.)
- در مرحله پس از اجرای آهنکشی و نصب ریل ودرب، اصولا برای انجام کارهای داخل چاه از کابین به عنوان بهترین سکو و زیر پایی متحرک استفاده می شود. در زمان استفاده از کابین آسانسور به عنوان یک سکوی متحرک(پلاتفرم) رعایت موارد زیر ضروری و الزامی است.
- همیشه در مواقعی که از سقف کابین به عنوان محل اسقرار و جایگاه ایستادن استفاده می شود، باید قبل از حرکت کابین، از نصب سیستم و عملکرد مناسب ترمز اضطراری کابین آسانسور (پاراشوت) مطمئن بود.
- برای بلند کردن و جابجایی قطعات سنگین در داخل چاه آسانسور حتما از جرثقیل زنجیری، وینچ برقی و یا حداقل از طناب و قرقره که دارای قلاب مناسب و مطمئن می باشد، استفاده شود.
- ( بعضی از دوستان و همکاران با اتکاء به توان جسمی گاهی کارهایی انجام می دهند که اصولی نیست و باید از آن پرهیز کرد، حادثه خبر نمی کند و اتفاق به یکباره حادث می شود.
- ضرب المثل مشهوری داریم که می گوید:
- "چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی" متاسفانه در این کار شاید فرصتی برای پشیمانی وجود نداشته باشد. لذا تاکید می شود از قهرمان بازی در داخل چاه آسانسور جدا پرهیز شود.)
- قبل از شروع کار جوانب ایمنی محیط کار بررسی و سعی شود کار به صورت گروهی انجام شود.
- استحکام و مقاوم سازی محل ایستادن در داخل چاه آسانسور را رعایت کنند.
- تخته های زیر پا در داخل چاه به صورتی روی داربست قرار گیرد که امکان بلند شدن یکطرف آن به صورت ناگهانی وجود نداشته باشد. ( گاهی لبه تخته بیش از حد معمول از میله مهار زیر پا بیرون می زند و اگر سهل انگاری شود و پا را در این قسمت قرار دهیم تخته بلند می شود و در این وضعیت امکان سرخوردن و سقوط محتمل است.)
- از محکم بودن محل اتصال وسیله بالابر و نحوه کارکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
- در زمان انتقال وسیله با ابزار فوق از مهار شدن مناسب قطعات و وسائل در موقع جابجایی مطمئن باشیم.
- (در این بخش، به علت مناسب مهار نشدن قطعات و گاها جدا شدن آن در حین بالا کشیدن، حوادث ناگواری رخ داده که توجه بیشتر به مهار مناسب و ایمن لوازم در زمان بالا کشیدن ضروری می باشد.)
- در زمانی که کابین آسانسور در حال حرکت می باشد از لمس کردن و دست زدن به قطعات ثابت در چاه آسانسور اکیدا خودداری شود.
- تمامی عملیات نصب قطعات داخل چاه آسانسور، تنظیم قطعات، سرویس و تمیز کاری اجزای داخل چاه آسانسور باید در زمانی انجام گیرد که کابین آسانسور کاملا متوقف باشد.
- قبل از هرگونه استفاده از قطعات برقی و الکتریکی، تدابیر امنیتی لازم انجام شود.
- هرگز برای بالا و پائین کردن آسانسور از کنتاکتورهای جهت بالا و پائین استفاده نشود، زیرا این عمل باعث صدمه رساندن به قطعات برقی و همچنین احتمال بروز صدمات جانی و جسمی به افراد داخل چاه خواهد شد.
- برای شروع عملیات باید سرپرست گروه به اتفاق یک نفر همراه قبل از اعزام گروه به ساختمان محل نصب، از محل بازدید و موارد زیر رابررسی و کلیه اصول ایمنی و حفاظتی و امنیتی پروژه را با دقت مرور نماید.
- نقشه کامل عملیات آهن کشی، نصب ریل و درب، و سیم کشی و راه اندازی را در اختیار داشته باشد.
- ابعاد و اندازه های مهم از قبیل طول و عرض چاه، ارتفاع و......را با نقشه کنترل کند که در آنها مغایرتی وجود نداشته باشد.
- برق سه فاز ویژه آسانسور با تابلو مخصوص و نزدیک به چاه اسانسور و ترجیحا در جوار چاه با رعایت کلیه مسائل ایمنی وجود داشته باشد.
- راه بند و مانع مناسب در مقابل کلیه دهانه های ورودی چاه اسانسور در طبقات وجود داشته باشد و موانع از استحکام لازم برخوردار و مانع نزدیک شدن افراد و پرت شدن اشیاء و نخاله ساختمانی باشد .
- سنگفرش مقابل درب طبقات انجام شده باشد و دربهای آسانسور بر اساس آن نصب گردد.
- (در صورتیکه سنگفرش انجام نشده است، خط تراز کف طبقات طی صورتجلسه ای از مهندس یا معمار یا مسئول فنی ساختمان گرفته شود و بر اساس خط تراز مذکور دربها نصب گردد.)
- دیوارهای چاه صاف و هموار و آرماتور یا زوائد دیگر در آن وجود نداشته باشد.
- کف چاه مسطح و آماده باشد
- نشت رطوبت و آب در کف چاه وجود نداشته باشد
- داربست مناسب بر اساس چیدمان ریلهای کابین و ریلهای وزنه در چاه آسانسور نصب شده باشد.
( نکته: داربست آسانسور حتما باید توسط گروهی اجرا شود که تجربه این کار را داشته و با آسانسور آشنا باشند و بر اساس ظرفیت آسانسور، که محل ریلها به تبعیت از آن مشخص می شود، داربست اجراء گردد و دستک ها و میل های مهار داربست، در جایی نصب شود که مانع و مزاحم عملیات نصب آسانسور نباشد)
- به طور معمول استقرار ریلهای کابین در مرکز چاه اسانسور می باشد و ریلهای وزنه در پشت آن و در قسمت انتهای مقابل دربهای طبقات، در این وضعیت باید داربست به صورتی نصب شود که هیچ مزاحمتی برای انجام نصب ریلها و براکتها بوجود نیاورد.
- در شکل بالا چگونگی اتصالات براکتها و ریلها دیده می شود:
- براکت مخصوص ارتباط بین دیوار یا آهنکشی و براکت توسعه دهنده
- براکت توسعه دهنده و قابل رگلاژ بین براکت دیوار و براکت ریل
- براکت ریل
- لقمه نگهدارنده ریل (کلمپ ریل)
- ریل راهنمای آسانسور
اما گاهی در بعضی از ساختمانها به دلیل شرایط چاه آسانسور شرکت نصاب آسانسور مجبور است ریلهای وزنه تعادل را به جای پشت در یکی از قسمتهای جانبی (سمت راست و یا چپ) منتقل نماید.
در این حالت در واقع ریلهای وزنه از پشت کابین به کنار کابین آسانسور جابجا می شوند و برای نصب براکتها بالاجبار با ساخت کلاف فلزی مناسب شرایط استقرار ریلهای را در این نقطه مهیا می کنند. ضمن اینکه از این کلاف برای نصب یکی از ریلهای کابین نیز استفاده می شود.
در شکل فوق کلاف ویژه نصب ریلهای وزنه و یکی از ریلهای کابین دیده می شود
3. براکت ریل کابین
5. ریل کابین آسانسور
7. براکت ریل وزنه تعادل
9. ریل وزنه تعادل
11. براکت رابط بین دیوار (آهن کشی) و کلاف ویژه
12. ناودانی طولی بین ریلهای وزنه و کابین
13. ناودانی های دو طرف مخصوص نصب براکتهای ریل وزنه
در این نوع ریل گذاری نیز باید نصاب داربست چاه آسانسور رعایت فواصل مورد نیاز و اسقرار ریلها و براکتها را لحاظ نماید.
- سقف چاه پوشیده و در برابر ورود آب باران و برف محافظت شده باشد.
- چراغهای تونلی در سراسر چاه، طبق نقشه نصب شده باشد.
- مسیر انتقال ریلهای کابین و وزنه به سمت چاه آزاد و مانعی در این مسیر وجود نداشته باشد.
- پله فلزی ورود به کف چاه آسانسور در محلی که مانع کار نصب نباشد، نزدیک به درب طبقه نصب شده باشد
تقسیم اجناس و لوازم آسانسور از محل نگهداری و انبار لوازم به:
- داخل چاه آسانسور
- موتورخانه
- طبقات
نیز از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد. هدف از این بخش، چگونگی انتقال درست و اصولی اجناس آسانسور از انبار به محل نصب می باشد.
گروه نصاب باید با استفاده مناسب از ابزار حمل و نقل نسبت به جابجایی لوازم سنگین اقدام نمایند.
در پروژه های بزرگ استفاده از تاورکرین، بهترین راهکار انتقال موتورگیربکس، تابلو و دربها به موتورخانه و طبقات می باشد و در کارگاههای کوچک استفاده از بالابرهای برقی و یا وینچ نیز بهترین گزینه می باشد.
نکته مهم توجه به نوع قلاب اندازی و بلند کردن لوازم از روی زمین است.
حتما" از نحوه صحیح و درست درگیری قلاب و اجناس مطمئن شوید و سپس دستور حرکت دهید.
هیچوقت از طناب یا سیم بکسل و یا زنجیر معیوب و نامناسب برای حمل و جابجایی اجناس استفاده نشود. و نهایتا" هرگز نباید وزن بیشتر از ظرفیت، به بالابرها آویزان کرد.
در زمان حمل بار با بالابر یا جرثقیل یا تاورکرین از حضور و رقت آمد افراد و کارگران در محوطه ای که بار باید جابجا شود جلوگیری کرده و تا پایان عملیات به این نکته توجه جدی داشته باشید.
باید توجه داشت که تناسب تناژ بین بار و بالابر وجود داشته باشد.
از قرار دادن لوازم در حریم رفت و آمد کارگران، مخصوصا در فضای راه پله ها و.....اجتناب نمائید.
وسایل و لوازم و ابزار حساس و قیمتی را حتما در محیط های مقفل و مطمئن قرار دهید.
پس از پایان کار از خاموش بودن چراغهای روشنایی لوازم برقی مطمئن شوید. در پایان کار از قفل بودن و ایمن بودن محل نکهداری ابزار و لوازم نیز مطمئن شوید.