روش های مختلف تصفیه فاضلاب صنعتی و پساب

روش های تصفیه فاضلاب صنعتی (پساب شیمیایی) به دلیل تأثیرات منفی که ورود این پساب ها به محیط زیست دارد از تنوع بالایی برخوردار است.

به طوری که هر یک از این روش ها با توجه به نوع آلاینده های موجود در پساب های شیمیایی طراحی شده و دارای ویژگی های خاصی است. گروه صنعتی هفت; سازنده تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب در ادامه به بررسی رایج ترین روش های تصفیه فاضلاب صنعتی و پساب ها می پردازد و ویژگی های هر کدام را ارائه می دهد.
عوامل مهم در تعیین روش های تصفیه فاضلاب صنعتی
روش های معرفی شده برای تصفیه پساب های صنعتی و شیمیایی در سراسر جهان گستره وسیعی دارد که در تعیین بهترین روش باید به چند عامل مهم توجه کرد که برخی از آنها عبارتند از:

میزان ذرات چربی و کلوئیدی در فاضلاب
میزان یون های سمی مانند روی، نیکل، کادمیوم
مقدار مواد جامد معلق در فاضلاب و اندازه آنها
درجه تجدیدناپذیری فاضلاب صنعتی
پارامترهای کیفی مانند BOD، COD، TSS و PH
انواع مواد آلی و معدنی در فاضلاب
کیفیت مورد نیاز پساب برای استفاده مجدد در صنایع مختلف یا ورود به طبیعت
میزان فاضلاب ورودی به تصفیه خانه
بر اساس عوامل فوق می توان روش های خاص فیزیکی، فیزیکی و بیولوژیکی تصفیه فاضلاب را انتخاب و تجهیزات مورد نیاز برای انجام فرآیند تصفیه فاضلاب را تهیه کرد.

رایج ترین روش های تصفیه فاضلاب صنعتی
تصفیه فاضلاب صنعتی به دلیل وجود مواد معلق، مواد آلی و معدنی مختلف، نیازمند طی مراحل و مراحل مهمی است تا در نهایت خروجی خوبی داشته باشد. برای این منظور پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی مجموعه ای از چندین روش و مرحله مهم است که در یک دسته بندی کلی به شرح زیر بیان می شود:

تصفیه فیزیکی فاضلاب صنعتی
وجود ذرات معلق در پساب های صنعتی منجر به ته نشینی در تجهیزات تصفیه می شود و از این رو لازم است حذف آنها به عنوان اولین قدم در نظر گرفته شود. جمع آوری مواد معلق در فاضلاب به روش های مختلفی انجام می شود که مهمترین آنها استفاده از آلاینده ها می باشد.

نصب زباله جمع کن دستی، زباله جمع کن مکانیکی و انواع زباله جمع کن مشبک بسته به نوع ذرات معلق در فاضلاب در مسیر عبور آنها از ورود آنها به تجهیزات مختلف مانند پمپ جلوگیری می کند.

لازم به ذکر است که در این روش تصفیه فاضلاب صنعتی تنها ذرات درشت با سایز بزرگ قابل حذف بوده و بر روی مواد آلی و معدنی و باکتری ها و میکروارگانیسم ها تاثیری ندارد. علاوه بر این با کمک تجهیزاتی مانند طبقه بندی کننده ها، استخراج دانه و حذف ماسه معلق در فاضلاب تا 95 درصد بهتر انجام می شود.

تصفیه شیمیایی فاضلاب صنعتی
یکی از روش های اصلی تصفیه شیمیایی فاضلاب، تزریق مواد شیمیایی به فاضلاب و جداسازی آلاینده ها از آن است. از جمله این موارد می توان به استفاده از دستگاه های چربی گیر فاضلاب اشاره کرد.

برای حذف ذرات کلوئیدی در فاضلاب باید با استفاده از تجهیزات مختلفی مانند چربی‌گیر DAF، چربی‌گیر API و چربی‌گیر CPI به انعقاد این ذرات کمک کرد. پس از انعقاد، ذرات چربی به سطح فاضلاب منتقل شده و قابل جمع آوری هستند.برای جمع آوری این ذرات از کفگیر روغنی استفاده می شود.

علاوه بر این با تزریق مواد شیمیایی مختلف می توان PH فاضلاب را تنظیم کرد که تاثیر زیادی در کیفیت پساب خواهد داشت. از دیگر تجهیزات مورد استفاده برای تصفیه شیمیایی فاضلاب می توان به زلال سازهایی اشاره کرد که فرآیند اختلاط منعقد کننده ها و پساب ها را با سرعت بالا انجام می دهند و ته نشین شدن آنها را تسهیل می کنند.

لازم به ذکر است که روش جمع آوری و انعقاد ذرات موجود در پساب با توجه به نوع آنها متفاوت است و برای برخی از انواع فاضلاب می توان به پکیج فلوکولانت مراجعه کرد. اساس این پکیج بر پایه تزریق پلی الکترولیت یا پلی آکریل آمید بوده و با توجه به نوع ماده و پودر به کار رفته در آن به انواع لخته های کاتیونی و آنیونی تقسیم می شود.

تصفیه بیولوژیکی فاضلاب شیمیایی
یکی از مهم ترین روش های تصفیه فاضلاب صنعتی، تصفیه بیولوژیکی آن است. وجود باکتری ها و میکروارگانیسم ها در پساب های شیمیایی یکی از بزرگترین تهدیدها برای سفره های آب زیرزمینی و سلامت انسان و طبیعت است. برای این منظور حذف این باکتری ها به روش های مختلف ضروری است که مهمترین و رایج ترین راه حل ها و تجهیزات مورد نیاز در این زمینه عبارتند از:

روشهای هوازی تصفیه فاضلاب صنعتی
همانطور که از نام این گروه از روش های تصفیه فاضلاب صنعتی مشخص است، در این روش از اکسیژن هوا برای حذف باکتری ها استفاده می شود.

برای این منظور با کمک تجهیزاتی مانند سیستم های هوادهی سطحی شناور، هوادهی عمیق و هوادهی سطح ثابت، هوا به فاضلاب تزریق می شود. تصفیه لجن فعال یکی از رایج ترین روش های تصفیه هوازی فاضلاب است.

تصفیه بیولوژیکی فاضلاب شیمیایی
تصفیه فاضلاب به روش CPF
یکی از مهمترین و اصلی ترین ویژگی های این روش استفاده از تجهیزات مختلف هوادهی برای تزریق هوا به لجن و فراهم آوردن شرایط بهتر برای رشد باکتری ها و میکروارگانیسم های هوازی است. در این روش قسمت زیادی از لجن ته نشین شده وارد حوضچه مخصوص می شود و هوادهی با شدت بیشتری در آن صورت می گیرد.

تصفیه با SBR
به منظور کاهش هزینه های اقتصادی در تصفیه خانه هایی که ورودی ساب کم است، مقاطع ته نشینی و هوادهی با هم ترکیب شده و فرآیند تصفیه با نام SBR انجام می شود. این روش در واقع شامل چندین چرخه است که در ساعات خاصی از روز انجام می شود.

به عنوان مثال در این روش حدود 3 ساعت برای پرکردن منبع و 2 ساعت برای هوادهی با تجهیزات مختلف اختصاص داده می شود.

در نهایت پس از تصفیه نیم ساعت برای رسوب آلاینده ها و تن و نیم ساعت برای تخلیه پساب تصفیه شده در نظر گرفته می شود. هوادهی در این روش با کمک دیفیوزر و هواده جت انجام می شود.

تصفیه فاضلاب صنعتی با MBR
از دیگر روش های بیولوژیکی و هوازی برای تصفیه فاضلاب می توان به MBR اشاره کرد. مراحل این روش شباهت زیادی به روش های لجن فعال دارد و تنها تفاوت آنها در عدم استفاده از حوضچه های ته نشینی است. در واقع عملیات جداسازی کلش در این روش به کمک فیلترهای مخصوص انجام می شود.

غشاها و فیلترهایی که برای این منظور طراحی شده اند، قابلیت اندازه گیری ذرات 0 را دارند.1 تا 0.4 میکرومتر را از پساب تصفیه شده جدا کنید. البته لازم به ذکر است که این روش مستلزم هزینه اقتصادی بالایی بوده و غشاهای به کار رفته در آن گران هستند. علاوه بر این، گردانندگان این روش به مهارت و دانش بالایی نیاز دارند و به همین دلیل از این روش چندان استفاده نمی شود.

روشهای بی هوازی تصفیه فاضلاب صنعتی
یکی از تجهیزات اصلی که برای تصفیه فاضلاب صنعتی به کمک روش های بی هوازی استفاده می شود، پکیج تصفیه فاضلاب UASB می باشد.

در این روش فاضلاب از لایه های لجن دانه ای عبور کرده و پس از ایجاد واکنش بین مواد آلی موجود در فاضلاب و میکروارگانیسم های موجود در لایه لجن، در نهایت بیوگاز تولید می شود. این گازها از قسمت بالایی مخزن خارج شده و در نتیجه آلاینده های آلی تا حد زیادی از پساب حذف خواهند شد.

این سیستم به عنوان پتوی لجن فعال بی هوازی با جریان بالا نیز شناخته می شود و به طور گسترده در کارخانه ها و صنایع غذایی و تصفیه فاضلاب نساجی استفاده می شود.

نکته بسیار مهم در تمامی روش های تصفیه فاضلاب صنعتی این است که آلاینده ها پس از تزریق مواد شیمیایی یا اعمال روش های بیولوژیکی در کف مخزن یا استخر ته نشین می شوند.

جمع آوری این مواد به منظور جلوگیری از تشکیل لایه های عظیم لجن در کف استخر توسط پل ته نشینی یا پل لجن گیر، پل لجن گیر دوار و پل نیم ته نشینی و پل لجن گیری رفت و برگشتی انجام می شود. لازم به ذکر است که استفاده از هر یک از این مدل پل های ته نشینی به شکل و ظاهر کلی استخر و نوع آلاینده ها و میزان آنها بستگی دارد.