مقالات چاپ 3
در واقع طیفی از امواج الکترومغناطیس که انرژی بالایی داشته و همان چیزی است که در نور خورشید نیز وجود دارد. از این اشعه برای خشک کردن رنگ های چاپ و پوشش های مختلف استفاده می کنند. آنچه که به نام پوشش UV معروف است. در واقع سیستم خشک کن پوششی است که تنها با اشعه UV خشک می شود. مرکب و پوشش هایی که با سیستم UV خشک می شوند بدون بو هستند و پس از خشک شدن روی هم نمی چسبد.
الف) پیش ازچاپ(مرحله آمادهسازی)
ب) چاپ
پ) مراحل پس از چاپ
همه روشهای چاپی، قبل از مرحله چاپ، مرحلهای به نام پیش از چاپ دارند. مجموعه عملیاتی که پس از صفحهآرایی و تهیه آرتورک یا پس از اجرای طراحی،به منظور آمادهسازی آن کار برای چاپ صورت میگیرد، پیشازچاپ به حساب میآیند. آخرین مرحله پیشازچاپ، تهیه پلیت (یا فرم آماده برای چاپ) است.
"پیشازچاپ" در معنای وسیع خود عملیات حروفچینی و طراحی را نیز شامل میشود و در معنای خاص به آمادهسازی فرم چاپ یا عملیاتی که به تولید پلیت میانجامد، اطلاق میشود.آمادهسازی در همه روشهای چاپی به صورت سنتی دارای مراحل، عملیات و مواد مصرفی خاص خود بوده و امروزه به تدریج جای خود را به آمادهسازی دیجیتال میدهد.
عمدهترین عملیات و مراحل آمادهسازی معمولی در همه روشها عبارتند از: عکاسی، تفکیک رنگ، فیلماژ، فرمبندی و کپی.در آمادهسازی دیجیتال، همه عملیات عکاسی، روتوش و فرم بندی، به کمک نرمافزارهای پیش از چاپ در کامپیوتر انجام میشود و ظهور پلیت توسط سیستمهای کامپیوتر به پلیت صورت میگیرد و مرحله تولید فیلم و عملیات پیچیده فیلماژ حذف شدهاند.
به هر حال آمادهسازی چه به صورت سنتی و چه به صورت دیجیتال باشد، در پایان آن، پلیتها یا فرمهای چاپ مهیا میشوند که آماده نصب در ماشین چاپ و تکثیر هستند. سه دستگاه اصلی و پرکاربرد در مراکز آمادهسازی عبارتند از: اسکنر، ایمیجستر و پلیتستر.
لیتوگرافی: آمادهسازی برای چاپ افست که محصول نهایی آن زینک است.
کلیشهسازی: آمادهسازی برای چاپ فلکسو که محصول نهایی آن کلیشه فتوپلیمری است.
سیلندرسازی: آمادهسازی برای چاپ گود یا هلیوگراور که محصول نهایی آن سیلندر مسی حکاکی شده است.
شابلونسازی: آمادهسازی برای چاپ سیلکاسکرین که محصول نهایی آن شابلون (توری) است.
لیتوگرافی، کلیشهسازی، سیلندرسازی و شابلونسازی در ابتدا بهصورت دستی (آنالوگ) انجام میشد. بعد با استفاده از ایمیجستر بهصورت نیمه دیجیتالدرآمدند و امروزه به صورت تمام دیجیتال با سیستمهای کامپیوتری پلیت ستر انجام میشوند.
همه روشهای چاپ تماسی میتوانند به صورت دستی، نیمهاتوماتیک و یا اتوماتیک وجود داشته باشند.بسیاری از عملیاتی که در ماشینهای معمولی به صورت دستی انجام میشوند، در سیستمهای جدید به مدد اتوماسیون و تجهیزات جانبی، از راه دور کنترل شده،یا به طور خودکار قابل اجرا هستند. (مانند تنظیم شیرهای مرکب، بستن پلیت، جدا کردن باطلهها، شستوشوی نوردها و ...) در مورد سطوح مختلف اتوماسیون ماشین چاپ و اجزای هر قسمت ازآن، دهها نکته فنی و تخصصی در هر یک از انواع ماشینها قابل بررسی و طبقهبندی کردن است.
ماشینها در همه روشهای چاپ به دو صورت زیر ساخته میشوند:
۱. ورقی (یعنی تغذیه سطح چاپشونده بهصورت ورقورق یا تکتک)
۲. رول (یعنی تغذیه سطح چاپ بهصورت نوار ممتد و پیوسته)
در ماشینهای جوهرافشان لارجفرمت به جای ورقی، اصطلاح ماشینهای تخت بهکار میرود و در موارد دیگر مثل ماشینهای گردزن یا چاپ روی بطری و اشیای سه بعدی ممکن است نامهای دیگری بهکار رود، ولی در مفهوم تعریف کلی ما خللی ایجاد نمیکند.ماشین افست چاپ روزنامه، ماشین سیلک اسکرین چاپ پارچه و ماشین فلکسو برای چاپ کاغذ دیواری و ماشین هلیوگراور چاپ لفاف، معمولاً همگی بهصورت رول ساخته میشوند.
ماشینهای چاپ مربوط به همه روشهای چاپ، ممکن است به صورت تکرنگ یا چند رنگ ساخته شوند. دستگاهی که بتواند در یک بار عبور کاغذ یا سطح چاپ شونده، یک رنگ مرکب را به آن منتقل کند، یک ماشین چاپ تکرنگ است.برای مثال در چاپ افست ورقی، مجموعه مرکبدان، نوردهای مرکب، مخزن آب و نوردهای انتقال رطوبت، سیلندر چاپ، سیلندر لاستیک و سیلندر پلیت که در ارتباط با هم کار میکنند، یک یونیت چاپ افست را تشکیل میدهند. چنانچه به جای یک یونیت در فاصله قسمت تغذیه (ورودی) تا قسمت تحویل (خروجی) ماشین چاپ چند یونیت چاپ قرار گرفته باشد، آن ماشین چاپ چند رنگ نامیده میشود.
بعد از ماشینهای چاپ تک رنگ، بیشترین تعداد ماشینهای چاپ به صورت دو رنگ و چهار رنگ ساخته میشوند. در ماشینهای ورقی و رول، ترکیببندیهای مختلفی از یونیتهای چاپ (چند رنگ) ارایه میشود و متناسب با نیاز سفارشدهندگان ماشینهای پنج رنگ، هشت رنگ، ده رنگ و بالاتر نیز ساخته میشوند. در مواردی این ترکیب بندی به صورتی است که همه رنگها در یک روی کاغذ چاپ شوند و در بعضی ماشینها، چند رنگ در یک طرف و چند رنگ در طرف دیگر کاغذ قابل چاپ است.
ابعاد ماشینهای چاپ در دو گروه عمده ورقی Sheet fed و رول Web fed به این ترتیب بیان میشود:
ابعاد ماشینهای ورقی با حداکثر ابعاد کاغذی که میتوان در آنها به چاپ رساند مشخص میشوند.برای مثال ماشین افست ورقی ۷۲x۱٠۴ سانتیمتر یا معادل ۱ A که معمولاً کاغذ ۷٠x۱٠٠ سانتیمتر را با آن چاپ میکنند. یا ماشین افست ورقی ۵۲٠x۷۲٠ میلیمتر معادل ۲ A که برای چاپ کاغذ و مقوای ۷٠x۵٠ سانتیمتر بهکار میرود و ...
در ماشینهای لارجفرمت چاپگرهای جوهرافشان out door و indoor که محدودیت طول چاپ وجود ندارد، تنها اندازه عرض ماشین را مشخص میکنند.
فرمهای چاپ شده بهصورت ورقی یا رول، متناسب با کاربرد نهاییشان، وارد مراحل پس از چاپ میشوند، عملیات پس از چاپ به دو گروه عمده تکمیلی finishing و تبدیلیConverrting تقسیم میشوند. عملیات پس از چاپ ممکن است به منظور ایجاد جلوه و زیبایی یا حفاظت و پایداری سطح چاپ شده (یعنی تکمیلی) باشند. (مانند انواع ورنیزنی و وارنیش، ترموگرافی، برجستهسازی، طلاکوبی، سلفونکشی، لمینیت و ...)
گروه دیگری از عملیات پس از چاپ حالت تبدیلی دارند که به کمک آنها، فرم چاپ به ابعاد یا حالتها و اشکال دیگر تبدیل میشود. (مانند برش، تا و سایر عملیات صحافی، دایکات، جعبه چسبانی و ...) عملیات چاپی معمولاً متناسب با جنس و ابعاد کارهایی که به این یا آن روش چاپ شدهاند، با دستگاهها و تجهیزات خاص خود انجام میشوند، ولی در اغلب موارد دستگاههای پس از چاپ برای محصولات چاپی مختلف به یکسان قابل استفاده هستند.تجهیزات و سیستمهای پس از چاپ برای چاپ روزنامه و برای چاپ بستهبندی، دارای تفاوت بسیار زیادی هستند، هر چند که ممکن است هر دو به روش افست یا هر دو به روش فلکسو چاپ شده باشند.
در بعضی منابع معتبر، تعریف صنایع تبدیلی Converrting بهصورتی بیان شده، که هرگونه عملیات روی کاغذ و مقوا را شامل میشود. در این تعریف حتی چاپ نیز در شمار عملیات تبدیلی است و همه عملیات تکمیلی finishing زیر مجموعه تبدیلی قرار میگیرند. تنها در شاخه بستهبندی، دهها عملیات مختلف پس از چاپ را میتوان برشمرد که معمولاً در حوزه صنعت چاپ انجام میشوند.
کاغذ در نشر دانش و اطلاعات نقش مهمی دارد. در تبلیغات چاپی که زیر مجموعه تبلیغات محض قرار می گیرد شناخت کاغذ باعث بهره گرفتن صحیح از آن می شود. کاغذ بافتی از الیاف گیاهی است ومرغوبیت آن به مواد اولیه وچگونگی عمل آوری آن بستگی دارد.
از نظر کیفیت، بهترین کاغذها از الیاف کتان و پنبه بدست می آیند، کاغذ ساخته شده از چوب کاج در جای دوم وکاغذ نیشکر پس از آن قرار می گیرد. کاغذ های مرغوبتر دارای مواد سلولوزی بیشتری هستند و سفیدترند. کاغذ های نامرغوب مواد چربی بیشتری دارند و زردترند. کاغذ های نامرغوب با گذشت زمان و به ویژه بر اثر گرما، شکننده می شوند و ممکن است موریانه آنها را بخورد.
کاغذ های گلاسه مرغوبترین نوع کاغذ هستند که هر چه سنگین تر باشند (یعنی گرماژ آنها بیشتر باشد) کیفیت چاپ روی آنها بهتر است. معمولا کارهای رنگی و یا اعلا را روی کاغذ گلاسه چاپ می کنند. هر چه مقدار و تعداد رنگها بیشتر باشد، کاغذ گلاسه سنگینتری لازم است.
سطح کاغذ دارای خواب یا راه است. به هنگام چاپ باید کاغذ طوری به ماشین خورانده شود که راه آن موازی محور سیلندر باشد و در صحافی کتاب باید خواب کاغذ موازی عطف کتاب باشد هر گاه خواب یا راه کاغذ موازی عطف کتاب نباشد، برگهای کتاب حالت افتادگی ندارند بلکه به حالت ایستاده رو به بالا قرار می گیرند و خواننده آن را با فشارمی خواباند، در نتیجه کتاب زودتر فرسوده می شود.
کارخانه های کاغذ سازی در دنیا، رولهای کاغذ را بصورت ورق برش داده و به صورت بسته بندی شده در بند و پالت، در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهند.راه بی راه کاغذ و مقوا را به دو صورت فلش و یا LG و SGنشان داده می شود .( Long Grain) یعنی اینکه راه کاغذ موازی ضلع بلندتر است و (Short Grain) یعنی راه کاغذ موازی ضلع کوچکتر می باشد .علامت نیزه هم روی لفاف کاغذ ، نشان دهنده راه کاغذ است .یعنی اگر فلش موازی ضلع بزرگ تر باشد ، راه کاغذ در جهت ضلع بزرگتر است و اگر فلش در امتداد ضلع کوچکتر کاغذ قرار گیرد، راه کاغذ ضلع کوچکتر است.
باید توجه داشت که راه کاغذ هنگام چاپ باید موازی محور سیلندر ماشین چاپ باشد بعنوان مثال اگر یک نوع کاغذ ۱٠٠x۷٠ برای ماشین ۴/۵ ورقی راه باشد ، وقتی آن را از وسط نصف کنیم که در ماشین دو ورقی استفاده شود، بی راه وارد ماشین خواهد شد. بنابراین بهتر است هنگام خرید کاغذ به راه وبی راه نسبت به ماشینی که قرار است آن را چاپ کند، آگاهی داشته باشیم.
استفاده از استاندارد اندازه کاغذها امروزه در سراسر دنیا کاربرد دارد و رو به گسترش است. در حال حاضراستفاده نادرست از واحدهای اندازه گیری و استاندارد جهانی اندازه کاغذها از جمله دلایل اصلی شکست های اقتصادی در زمینه انتشارات به شمار می آید.
استاندارد بین المللی ایزو ۲۱۶ یا ((The international standard: ISO ۲۱۶ استاندارد بین المللی ابعاد کاغد یا ایزو ۲۱۶ بر پایه استاندارد DINکشور آلمان قرار گرفته.دلیل استفاده از استاندارد کشور آلمان در این مورد به سابقه و پیشرو بودن این کشور در صنایع چاپ و کاغذ مربوط می شود.
ویژگی منحصر به فرد این سیستم مقیاس پذیر بودن آن است. بر این اساس که در همه ابعاد کاغذ های استاندارد ایزو ، نسبت طول به عرض تقریبا برابر با ۱/۴۱۴۲ ( جذر عدد ۲) است.در این استاندارد سه خانواده کاغذ با ابعاد مشخص وجود دارند : گروه A ، گروه B و گروه C
طبق استاندارد ISO ۲۱۷ و ISO ۳۵۳ سازمان جهانی استاندارد در معرفی ابعاد کاغذ باید ابتدا عرض کاغذ نوشته شود سپس طول و بین آنها نیز علامت ش آورده شود، واحد اندازه گیری نیز میلیمتر می باشد. برای مثال هنگام نام بردن سایز A۴ ََََ آنرا بصورت ۲۹۷ × ۲۱٠ میلی متر بیان می کنند.
قطع کاغذ A۱ ، از تقسیم طول قطع کاغذ A۰ به دوقسمت مساوی بدست می آید بطوریکه طول A۱ برابر عرض A۰ است. تمام قطع کاغذهای کوچکتر نیز به همین روش بدست می آید. به دلیل مصارف غیر قابل پیش بینی و نیاز های گوناگون غیر متعارف کاغذ در دنیا که کاغذهای سری A نمی توانند قالب مناسبی باشند کاغذ های سری B معرفی شده است.همچنین کاغذهای سری C به همین منظور و برای بدست آوردن پاکت قطع کاغذهای سری A تعریف شده است.طول و عرض کاغذهای سری B و C نیز به همان روش هندسی که سری A ایجاد شد بدست می آید.
در میان ویژگی های موجود در کاغذها دو ویژگی وزن و اندازه بیشترین اهمیت را دارد، یکی از مشخصه ها برای شناخت کاغذ، گرماژ آن است. از آنجا که وزن کاغذ در مقدار کم نتیجه چندان درستی بدست نمی دهد و کار نسبتا مشکلی نیز خواهد بود، تولید کنندگان کاغذ در سراسر دنیا مقدار کاغذ را بر اساس واحدهای وزنی کلان(تن، کیلوگرم و پوند) محاسبه می کنند و برای سهولت محاسبات وزنی، تعداد معینی از کاغذها را که بصورت یکسان تولید شده در یک بسته قرار می دهند و این بسته است که واحد وزن پایه کاغذ می شود و در اصطلاح بند (Ream) می گویند.
به استثنای کشور آمریکا بطور متعارف در تمام کشورها، یک بند کاغذ شامل ۵٠٠ ورق و یک بند کاغذ ضخیم(مقوا) شامل ۱٠٠ ورق می باشد. از آنجا که تعیین ضخامت کاغذ نیز کار دشوار و متکی بر اندازه گیری متغیر های زیادی است، که بیشتر با بکار گیری ابزارهای دقیق بعضا آزمایشگاهی میسر است، ضخامت کاغذها را نیز بر اساس نسبت وزن گرمی کاغذ به یک متر مربع بیان می کنند. به عبارت ساده تر وزن بدست آمده از یک متر مربع کاغذ برابر با گراماژ آن کاغذ است.