ارگ بم

بزرگترین مجموعه شهری خشتی جهان است که در حدود 2200 سال قدمت دارد . این بنا در شمال شرقی بم بر فراز تپه‌‌ آذرین قرار گرفته است و از چهار قسمت 38 برج دیده‌بانی ، یک خندق و بارویی عظیم تشکل شده است . مساحت ارگ در حدود 20 هکتار است . دور تا دور ارگ ، خندقی عمیق بوده که طی قرنها این مجموعه را از یورش‌ها حفظ کرده است . مصالح اصلی بنا ، خشت خام و گل‌رس است . بندرت سنگ ، آجر و تنه خرما نیز در بنای ارگ به کار رفته است . از مکان‌های شناخته شده ارگ بم یک راهروی اصلی است که در گذشته بازار بوده علاوه بر این در مجموعه ارگ بم آثاری از بقای آتشکده دوره ساسانی ، زورخانه ، حمام عمومی ، اصطبل ، سرباز خانه ، زندان وعمارت چهار فصل نیز باقی مانده است . خانه‌های عمومی متصل به هم ساخته شده و به یکدیگر راه دارند . در بعضی از خانه‌ها آثاری از حمام‌های خصوصی دیده می‌شود . اصطبل‌ها در مکانی جدا از خانه‌ها قرار داشته‌اند . تعدادی از خانه‌های ارگ دو طبقه ساخته شده‌اند که این امر نشانگر روند ازدیاد جمعیت در یکی از دوره‌های گذشته است . زورخانه ارگ به شیوه سیر ورزشگاههای سنتی از چهار ایوان ، یک گنبد و گود تشکیل شده است . در دوره اسلامی ، در ارگ بم دو مسجد با نام مسجد جامع و مسجد حضرت محمد (ص) و یک حسینیه شامل یک صحن ، یک ایوان دو طبقه و چند اتاق ساخته شده است . سه منبر خشتی نیز در حسینیه وجود دارد . قسمت حاکم نشین ارگ شامل عمارت چهار فصل و خانه حاکم است . عمارت چهار فصل سه طبقه و قصر حکومت بوده و کلیه اوامر و احکام حکومتی در این عمارت صادر می‌شده است . در کنار عمارت چهار فصل یک حمام اختصاصی و یک چاه آب دیده می‌شود . آب آشامیدنی ساکنان ارگ از چاه‌هایی در حیاط خانه‌هایشان تأمین می‌شد .