انواع تسمه نوار نقاله

تسمه نوار نقاله یکی از وسایل کاربردی در صنایع به شمار می‌رود. اکثر شما عزیزان این سیستم حمل و نقل را به صورت حضوری یا در رسانه‌ ها دیده‌ اید. تسمه نقاله یکی از اجزای اصلی سیستم انتقال مواد به صورت تسمه‌ ای است. اگر بخواهیم از نظر لغوی این وسیله را مورد تعریف و بررسی قرار دهیم، می‌توان گفت؛ به دلیل اینکه سیستم به صورت نواری و در یک راستا به حرکت در می‌آید و همچنین برای حمل و نقل از تسمه استفاده می‌ شود، آن را سیستم تسمه نوار نقاله می‌نامند. (نقاله: ترکیبی از نقل و انتقال، نوار: مثل یک رول که به صورت مداوم در حال گردش است و تسمه: حالت اصلی سیستم نوار نقاله به شکل تسمه است و بدین صورت شروع به کار می‌کند.)

تسمه نقاله چیست؟

همان گونه که در بالا به آن اشاره نمودیم، تسمه نقاله جزء اصلی حمل کننده در یک سیستم انتقال تسمه‌ای است. بدین شکل که به وسیله یک موتور و گیربکس برقی تسمه به حرکت درآمده و در طول یک مسیر ثابت و مشخص حول یک محور به گردش در می‌آید. برای سهولت چرخش و به حداقل رساندن میزان اصطکاک و سروصدا از بلبرینگ و قرقره در بخش‌هایی از این سیستم استفاده می‌ شود. در آخر نیز با قرار دادن مواد، کالا و محصولات روی این سیستم انتقال، تسمه نقاله آن را از نقطه ابتدا به انتها و بالعکس هدایت می‌ کند. از این وسیله اکثراً برای بارگیری و تخلیه بار استفاده می‌شود. از میان تولید کننده‌های مطرح تسمه نقاله در جهان می‌توان از کشور ایتالیا، آلمان، انگلستان و آمریکا نام برد.با توجه به گسترش و رونق سیستم نوار نقاله، می‌ توان گفت تسمه نقاله یکی از اجزای اساسی و جدایی‌ ناپذیر در هر صنعتی است. به طوری که شاهد استفاده از این سیستم به روز در اکثر صنایع و کارخانه‌ ها هستیم.

تاریخچه

با توجه به بررسی‌های صورت گرفته در این زمینه مشخص گردید که برای اولین بار در قرن نوزدهم تسمه نقاله مورد استفاده قرار گرفته است. در سال ۱۸۹۲ شخصی به نام توماس رابینز با به‌کارگیری یک مجموعه منظم از محصولات، دستگاهی به نام تسمه نقاله اختراع کرد. در آن زمان از این محصول برای جابه‌جایی مواد معدنی نظیر زغال سنگ و سنگ معدن استفاده می‌ کردند. پس از گذشت تقریباً یک دهه در سال ۱۹۰۱ تغییر و تحول عظیمی در این سیستم به وقوع پیوست. به طوری که آقای ساندویک موفق به ساخت و تولید تسمه نوار نقاله استیل کورد یا فولادی شد. این تسمه نقاله با مقاومت و استحکام بالا در آن سال‌ها به عنوان یکی از بهترین تسمه نقاله در دنیا شناخته شد.

سپس در سال ۱۹۰۵ مخترعی به نام ریچارد ساتکلیف برای اولین بار در دنیا تسمه نقاله ویژه حمل و جابه‌جایی زغال سنگ در معادن طراحی و تولید کرد. اختراع وی یک انقلاب عظیم در صنعت معدن به وجود آورد؛ به طوری که با استقبال فراوان این سیستم جابه‌جایی در اقصی نقاط جهان مورد استفاده قرار گرفت. به طور کلی می‌توان گفت این سیستم در سال ۱۹۱۳ در کارخانه خودروسازی فورد و در سال ۱۹۵۷ در شرکت لاستیک سازی گودریچ به اوج تغییر و تحول خود رسید. تا جایی که در سال ۱۹۷۲ موفق با طراحی و تولید طولانی‌ترین سیستم انتقال در دنیا به طول ۸/۱۳ کیلومتر در کشور فرانسه شدند.در سال ۱۹۷۰ شرکت اینترالاکس در شهر لوبیزیانا موفق به ساخت و تولید تسمه نقاله لاستیکی شد. این سیستم انتقال با کیفیت مناسب در ساخت به نسبت از دیگر مدل‌ها از عمر طولانی‌ تر و لایه‌ های بیشتر برخوردار بود. با توجه به شرایط گفته شده، این شرکت توانست حق انحصاری محصول را به نام خود ثبت کند.

ساختار تسمه نقاله

پس از پاسخگویی به سؤال «تسمه نقاله چیست ؟» لازم است تا با ساختار این سیستم بیشتر آشنا شویم. به همین جهت در این بخش به بررسی ساختار تسمه نوار نقاله می‌پردازیم.
در حالت کلی تسمه نقاله دارای یک یا چند لایه است. در کمترین حالت ممکن این سیستم دارای سه لایه پوشش لاستیکی بالا، منجید و پوشش لاستیکی پایین است. برای افزایش مقاومت در طول و عرض تسمه نقاله منجیدها به صورت تاروپود بافته می‌شوند. با توجه به نوع، محل و میزان استفاده جنس منجیدها متفاوت است.

به طور کلی متداول‌ترین منجیدهای موجود در بازار از نوع فولادی، پلی‌استر، نایلون، کتان و آرامید هستند. برای کارایی بهتر و همچنین زیبایی تسمه نقاله در دو طرف آن لایه‌ های پوششی از جنس لاستیک یا پلاستیک قرار داده می‌شود. البته به یاد داشته باشید در صورتی که هدف از راه اندازی سیستم نوار نقاله استقامت بیشتر باشد، از تسمه نقاله فلزی استفاده می‌کنند. به طور مثال از تسمه نقاله فولادی در معادن حمل سنگ و قطعات سنگین استفاده می‌شود. این تسمه نقاله‌ ها مقاومتی افزون بر ۱۰ هزار نیوتن بر میلیمتر دارند. علاوه بر این تسمه نقاله با لایه‌های آرامید با طول عمر و بهره‌ وری بیشتر توان مقاومت ۲۲۵۰ نیوتن بر میلیمتر را دارند. از این رو در اکثر معادن زغال سنگ در چین نظیر بائودین مورد استفاده قرار می‌گیرند.

انواع تسمه نوار نقاله (انواع تسمه نقاله)

تسمه نوار نقاله دارای انواع زیر است:

تسمه نقاله صنایع سبک و سنگین؛ از این نوار نقاله در اکثر صنایع به منظور جابه‌ جایی، تخلیه و بارگیری استفاده می‌شود.
تسمه نقاله مقاوم در برابر مواد شیمیایی؛ از این سیستم جابه‌ جایی در اکثر کارخانه‌های تولید مواد و تجهیزات شیمیایی استفاده می‌ گردد. این مدل از تسمه نقاله با مقاومت بالا در برابر واکنش‌ های شیمیایی کمترین میزان خرابی در هنگام کار را به دنبال دارد.
تسمه نقاله‌های v شکل؛ از این نوار نقاله اغلب برای جابه‌جایی مواد فله مثل گچ، سیمان، ذرت، آرد و … استفاده می‌شود. علاوه بر این از ریختن مواد فله به اطراف و در مسیر نوار نقاله جلوگیری می‌ کند.
تسمه نقاله آج‌ دار
تسمه نوار نقاله مدولار
تسمه نقاله منجید دار؛ این‌گونه از نوار نقاله با داشتن چندین لایه و همچنین تار و پور مستحکم و یکپارچه از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار است.
تسمه نقاله استیل کورد (از جنس استیل)
تسمه نقاله پی وی سی؛ از این سیستم انتقال در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی استفاده می‌گردد.
تسمه نقاله‌ های مقاوم در برابر سایش و فرسایش، روغن و حرارت‌های بالا
تسمه نقاله زمانی (Timing)؛ در این سیستم با یک برنامه ریزی مدون و دقیق نوار نقاله در یک زمان خاص شروع به کار نموده و پس از آن غیرفعال می‌شود.
تسمه نقاله PU برای صنایع غذایی و سبک
کاربرد تسمه نقاله

امروزه با توجه به نوع صنعت ازتسمه نوار نقاله استفاده می‌شود. به طور معمول جنس تسمه نقاله‌ ها از نوع لاستیک یا پی وی سی است. علاوه بر این وزن سیال و نوع جنس مواد حمل شونده در انتخاب نوع و جنس تسمه نقاله تأثیر مستقیم دارد. به عبارتی هر چه وزن و اندازه سیال بیشتر باشد، باید از تسمه نقاله با استحکام و مقاومت بیشتر استفاده کرد. بعضی از مواد را باید به صورت عمودی روی تسمه نقاله قرار داد. در این حالت از تسمه نقاله با تیغه‌هایی با عنوان الوانور بلت یا باکت الواتور استفاده می‌شود.

این سیستم انتقال اغلب برای بارگیری و تخلیه بار کامیون‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از تکنولوژی نوار نقاله در پله برقی، فرودگاه‌ها، فروشگاه‌ها، گمرک و همچنین در خطوط مختلف تولید و مونتاژ کارخانه‌ها استفاده می‌گردد. در صنایع مادر نظیر معدن، فولاد، سیمان، کشاورزی، بازیافت و … برای جابه‌جایی، بارگیری و تخلیه از سیستم نوار نقاله بهره گرفته شده است.