تمشک قرمز#Blackberryنهال تمشک سیاه#تمشک سرخ

تمشک، میوه ای شبیه شاه توت و توت فرنگی است و به رنگ زرد یا سرخ مایل به سیاه یافت می شود. میوه،تمشک، ترش مزه بوده و به صورت خام یا پخته، شربت، کمپوت و ... خورده می شود. بوته،تمشک، در مناطق گرم و مرطوب، در جنگل ها و صحراها می روید و گاهی آن را می کارند.

نام های دیگر تمشک، توت وحشی و سه گلی است. ساقه های ،تمشک ،نرم و به رنگ قرمز و دارای خارهای دراز است. برگ های آن متفاوت و بیضی شکل و اطراف آن کنگره کنگره و به شکل دندانه های اره ای است.

گل های تمشک به رنگ های سفید، صورتی یا به صورت خوشه در ماه های مرداد پدیدار می شود و تا مهر دوام می آورد.

قسمت های مورد استفاده بوته تمشک عبارتند از : میوه ، برگ، تخم ، دانه و گل .

در گیلان و مازندران به این گیاه تمش، ولش، بولوش و بوروش و در آذربایجان بؤیورتکن می‌گویند

انواع تمشک که در شمال ایران به چشم می خورد دو نوع است : نوع اول تمشکهای دانه ریز که زود رس ترین تمشکها هستند و نوع دوم تمشکهای دانه درشت هستند و 2 هفته پس از دانه ریز می رسند. منظور از دانه ریز یا درشت تک تک میوه های موجود در هر میوه مرکب است که در نوع اول ریز تر و در نوع دوم درشت تر است. از انواع تمشکهای خارجی معروفترین آنها عبارتند از : 1- Theodor reimer از پر محصولترین تمشکها و برای باغ تمشک توصیه می شود. و در آمریکا بنام هیمالیا معروف است. 2- Wilson زودرس ترین واریته تمشک است. 3- Mammouth که میوه هایش حدود 15 روز بعد از ویلسون می رسند.

نیاز اکولوژیکی آب و هوا ، تمشکها به هوای آفتابی و گرم با کمی رطوبت نیاز دارند بادهایی با سرعت کم راتحمل می کنند ولی قادر به مقاومت در مقابل سرمای شدید به مدت زیاد نیستند. سرمای شدید (پائین تر از 15 درجه زیر صفر) قادر است تمام شاخه هایش را تا سطح زمین بخشکاند ولی قسمتهای زیر زمینی آن (ساقه های زیرزمینی) سالم باقی مانده و در بهار بعد جوانه های تازه می دهند که از آنها شاخه های تازه روئیده و رشد می کنند. این شاخه ها در همان سال میوه نمی دهند و تنها در سال بعد به میوه می نشینند. بنابراین بعد از هر بار یخ زدگی گیاه باید انتظار یک سال بی میوه ماندن را داشت. ، تمشک در مناطق گرم و خشک در اثر گرمای شدید بخصوص کمبود رطوبت بشدت صدمه می بیند در مناطق پر باران آنرا در زمینهای نسبتاً بلند و مرتفع یا در زمینهای شیب دار می کارند در زمینهای پست و پرباران شرط موفقیت ایجاد یک زهکشی صحیح و برنامه ریزی شده است تا آب نتواند در آن جمع شود. آبیاری – بوته های تمشک به خشکی خاک حساس اند. خاک آنها باید دائماً مرطوب باشد ولی خیس بودنش را هم نمی توانند تحمل کنند زیرا خاکهای خیس و لجن زار در مدت نسبتاً زیاد باعث خفه شدن ریشه هایش گشته و گیاه را از بین می برد. کمبود رطوبت خاک می تواند محصول ، تمشک را تا نصف حتی تا یک سوم تقلیل دهد. در مناطق کم باران یا خشک آبیاری از ضروریات است در مناطق نسبتاً خشک بوته های، تمشک را معمولاً حدود 8 بار در سال آبیاری می کنند تاگیاه بتواند محصول زیاد تولید کند دفعات آبیاری به روش زیر تنظیم می شود. 1- پیش از به گل نشستن یک نوبت. 2- هنگام تشکیل میوه دو نوبت. 3- زمان رسیدن میوه یک نوبت. 4- پس از برداشت میوه تا اواسط پائیز سه نوبت 5- آبیاری زمستان یک نوبت میزان آب مصرفی در هر آبیاری حدود 500 متر مکعب در هر هکتار حساب می شود. کمبود آبیاری باعث می شود که (1) میوه ها کوچک و کم آب و در نتیجه کمتر خوشمزه شوند. 2- شاخه هایی که در سال آینده باید میوه دهنده قدرت جوانه زدنشان تصعیف کشته و در سال آینده کمتر محصول می دهد.3- برگها پیش از موعد زرد شده و بریزند. خاک ، تمشک گیاهی است که در هر نوع زمین رشد کرده و میوه می دهد در صورت مساعد بودن آب و هوا هم در زمینهای سنگلاخی کم عمق و هم در زمینهای عمیق کاشته شده و محصول بدهد. بهترین خاک برای رشد بوته های، تمشک، خاکهای شنی – رسی است که عمق زیاد مثلاً 2 متر یا بیشتر داشته باشند چون در چنین خاکهایی ریشه ها قادرند رشد زیادتر پیدا کرده و ریشه های جانبی زیادتر بدهند. کود مقدار کودی که برای باغهای تمشک لازم است با نوع گیاهانی که در آنجا کاشته شده اند فرق می کند اگرچه کودهای شیمیایی و آلی برای رشد و برداشت محصول از جمله لوازم اصلی کارند به هیچ وجه نباید از اهمیت مرطوب نگهداشتن زمین غفلت کرد چون تمشک بدان سخت نیاز دارد و این کار با دادن هوموس یا کودهای حیوانی بویژه کود گاوی مسیر است در کود دادن باغهای تمشک همیشه کودهای شیمیایی مکمل کودهای حیوانی هستند. مقدار کود پیشنهادی عبارتند از : 50 تن کود حیوانی، در هر هکتار، 100 کیلو کودازته به صورت N در هر هکتار ، 100 کلیوگرم کود فسفره به صورت P2O5 در هر هکتار 100 کیلو کود پتاسی به صورت K2O در هر هکتار تمشک به کود سرک هم جواب مثبت داده و میوه های زیادتر تولید می کند و میوه ها بزرگتر می شوند. مقدار کود سرک همه ساله 30 کیلو کود ازته به صورت N در هر هکتار 30 کیلو کود فسفر به صورت P2O5 در هر هکتار 30 کیلو گرم کود پتاسی به صورت K2O در هر هکتار است که بهتر است در چند بار بافاصله 2 ماهه داده شود.

بیماریها آفات مهمترین بیماریهای تمشک عبارتند از : (1) سوسک تمشک (Byturus Tomentosus) (2) سرخرطومی تمشک و توت فرنگی (Anthonomus Rubi) راه معالجه دو آفت فوق الذکر استفاده از سموم حشره کش بویژه سموم سیستیک است. (3) شته تمشک (Aphis idaei) ر