اعتیاد در نوجوانان و جوانان

اعتیاد در نوجوانان و جوانان

 اعتیاد یک بیماری است  که عوامل متعدد فردی ، محیطی ، اجتماعی در بروز و شکل گیری و تداوم آن به صورت تعامل بایکدیگر دخیل هستند .
مواد مخدر موادی است که از طریق کشیدن ، تنفس ، تزریق و ….. وارد بدن شده و با ورود به گردش خون و در نهایت با تاثیر بر روی مغز نحوه احساس ، تفکر ، دریافت و یا رفتار مصرف کننده را تغییر می دهد .

انگیزه اصلی در مصرف مواد اعتیاد آور:

تکرار تاثیرات تجربه شده است مواد مخدر صنعتی با تاثیرات مخرب خود با  سرعت جوامع انسانی را آلوده کرده و مشکلات زیادی را برای خانواده ها به وجود آورده است . نقش خانواده ، مدرسه ، ماهواره در اعتیاد نوجوانان تاثیر بسزایی دارد .
دلایل متعددبرای مصرف مواد در نوجوانان وجود دارد :
1 . من که همیشه سیگار نمی کشم ، فقط آخر هفته ها اون هم عشقی …..”
این جمله ای که از زبان بعضی نوجوانان می شنویم . ممکن است هدف چنین نوجوانانی صرفا تفریح باشد ، اما نوجوان باید بداند که استفاده از این مواد همواره علاوه بر تاثیرات منفی و گاهی لذت بخش دارای خطراتی جدی است . بعضی از نوجوانان با گذر از دوره کودکی و ورد به دوره نوجوانی به فکر تجربه کردن مواد مخدر می افتد و وقتی نوجوان مخفیانه به مصرف سیگار یا مواد مخدر روی می آورند در جواب والدین خود مجبور به دروغ گفتن می شود . بیرون رفتهای شبانه مکرر با دوستی که تجربه ی مصرف مواد را دارد می تواند باعث به دام افتادن در دام اعتیاد یا حداقل مصرف موادشود
. نوجوانانی که در مصرف مواد زیاده روی می کنند که باعث تغییراتی شدید و منفی در تصمیم گیری ها و نگرشها می شود و نسبت به زندگی و آینده ی خود و دیگران کاملا بی تفاوت و بی اعتنا می شوند . از جمله رفتارهایی که نوجوان در خود احساس می کنند : توجه شدید به خود ، بی صبری برای ارضای بلافصله تمام خواسته ها ، تنفر از تصمیم گیرندگان بزرگسال ، حس فردیت شدید تصمیم مصرانه به زندگی در خارج از سیستم موجود ، اهمیت بیش از حد به همسالان و دوستانش ، کم شدن ارتباطات با خانواده و منزوی شدن در اتاق دروغ گفتن برای کسب آزادیهای بیشتر .
3 . نوجوانان به طور روز افزودن مستعد تصمیم گیریهای نامناسب در زندگی می شوند ممکن است از وسایل خانه و افراد خانواده سرقت کنند، فروختن مواد به همسالان خود ، سرقت از فروشگاه های بزرگ ، به مرور از رفتن به مدرسه خودداری می کند . این نوجوانان به خاطر از دست دادن کنترل لازم بررفتار عزیزی ممکن است با دیگران ارتباط جنسی ناخواسته برقرار و طبعا به دلیل نبود پیشگیری لازم دچار حاملگی یا امراض جنسی – ایدز شود .
4 . نوجوانانی که به جهت تقلید از پدر و یا بزرگ جلوه کردن و مرد جلوه کردن به سیگار روی می آورند باید عوارض ناشی از آن نیز توجه کنند . نوجوانان ممکن است سیگار را به عنوان یک وسیله ی آرام کننده ی اعصاب و اضطراب روانی مصرف کننددر حالی که نه تنها اضطراب را از بین نمی برد بلکه تشدید می کند و باعث بروز عصبانیت می شود . در دود سیگار بیش از چهار هزار نوع ماده سمی وجود دارد که 15 نوع آن سرطان زا می باشد مصرف سیگار پله اول غرق شدن در منجلاب اعتیاد می باشد نوجوانی دوره تغییر هویت و حرکت به سوی استقلال می باشد چون عقاید نوجوان با ساختار خانواده جفت و جور نمی شود به دلیل مخالفت خانواده در خانه احساس تنهایی می کند و این تنهایی نوجوان را به سوی موادمخدر می کشاند و با جمعی از همسالان همنشینی می کند .
5 . در خانواده ای که پدر و مادر دائما نوجوان را تحقیر کرده و نوجوان را فردی بی عرضه می دانند و نمی گذارند که استقلال و شخصیت نوجوان در دوره نوجوانی به طرز صحیح شکل
گیرد و دائما با سرکوفتهای متعدد در حضور دوستان و جمع او را فردی حقیر معرفی می کنند که مقصر اصلی اعتیاد نوجوان می شوند . چون جوان با رها کردن هم صحبتیهای قدیمی ( دوستان دوره مدرسه ) ، رها کردن تیکه گاه ( خانواده ) روبرو شدن با دشواریها و عدم قاطعیت جدی ناشی از استقلال دچار وحشتی می شود که می خواهد آنها را از خود دور کند با ورود به دانشگاه گروههایی که شبها کنار هم می گذرانند و بعضا تفریحی جز روی آوردن به سیگار و مواد ندارند و جوان دلیل اینکه دوست دارد در جمع پذیرفته شود مجبور است همرنگ جماعت شود .
6 . انکار کردن نوجوان حتی اگر زندگی آشفته ای داشته اند به شخصه در خواست کمک نخواهد کرد به همین دلیل به راههای انحراف کشیده می شوند به طور مثال :” چیزهایی که توی اتاق من پیدا کردین مال من نیست برای یکی از دوستانم نگهش داشتم ”
“من که هیچ مشکلی ندارم این زاییده خیال شماست ” نوجوانانی که همه چیز را انکار می کنند در برابر والدین خود مقاوت کنند و پرخاشگری و مشاجره های خانوادگی به راه می اندارزند ،  مقاومت بهترین وسیله انکار است .
7 .والدین نیز گاهی از ترس اینکه وجهه ی اجتماعی آنها در جامعه تخریب شود و بین دوستان و فامیل خودسرافکنده نشوند ممکن است این مسئله را انکار کنند که کار کاملا اشتباهی می  باشد .  والدین باید به نوجوان بقبولانند که در پی سعادت و خوشبختی او هستند و نوجوان باید بدانند که هیچ دوستی بهتر از پدر مادر و هیچ پناهگاهی بهتر از خانه وجود ندارد . ممکن است نوجوان نیاز داشته باشد که وقت بیشتری را در محیطها و یا با افراد مثبت و سالم بگذارند که یکی از مهمترین راه های مقابله با انکار و تصمیم گیریهای بهتر است .

علل گرایش نوجوانان به مواد مخدر :

عدم آگاهی از مضرات بعدی این مواد : 80% معتادین با یکبار مصرف کردن مواد معتاد می شوند و نوجوان اگر بداند که حتی یکبار مصرف کردن مواد هم زیان آور است ممکن است برای همیشه فرد را به دام اعتیاد گرفتار کند .
2 . سنین نوجوانی و جوانی : دوره حساسی که دلایل زیادی برای گرفتاری نوجوان می باشد از جمله :
الف استقلال طلبی      ب  ) کمبود اعتماد به نفس     پ ) بحران هویت   ت) پرخاشگری    ث ) حس کنجکاوی و ثبوع طلبی و هیجان های دوره نوجوانی     ج ) نیاز به تحرک
3 . حساسیت  به خرج دادن والدین : هر چیزی بی جا و به موقع و غیر مستقیم باید تذکر داده شود و والدین نباید حساسیت بی جا برای کنترل نوجوان داشته باشند
3 . شادی و نشاط آور بودن مواد مخدر
5 . عدم الگوی مناسب
6 . فقر و بیکاری
7 . شکست در زندگی
8 . داشتن تمکن مالی
9 عدم محبت و بی توجهی
10 دوستان ناباب و دشمنان مفرض
11 آزادی بیش از حد
12 سرزنش کردن و عدم امنیت روانی
راههای پیشگیری از مواد مخدر:
. آموزش و تربیت : آموزش و مهارتهای زندگی به نوجوانان از طریق والدین ، مدرسه ، اجتماع ، رسانه های گروهی
2 . تقویت توان مدیریت خانواده
3 ارتباط عاطفی والدین با فرزندان : والدین باید با مهر پدری و ایثارمادری علاقه ی زیادخود را به فرزندان نشان دهد.
4 درک موقعیت نوجوانان : باید شرایط روحی و روانی نوجوان را با شرایط خاص جامعه و موقعیت اجتماع آماده کرد .
5 . تنوع در زندگی : دید و بازدید خانوادگی ، سرگرمی ، تفریح ، ورزش ، مسافرت …..
6 تحصیلات و اشتغال : تحصیلات باعث مشغول شدن نوجوان به درس
7 داشتن شغل مناسب یکی از عوامل برای جلوگیری از اعتیاد می باشد
8 . کنترل و نظارت بر رفتار والدین : نباید با افراطهای زیاداز حد نسبت به نوجوانان بی اعتمادی و سوء ظن داشته باشند .