نوار نسوز

نوار نسوز

نوارهای نسوز از کامپوزیت‌های اکسید آلومینیوم پوشیده شده با الیاف سرامیک تولید می‌شوند. وجود سرامیک در این نوع از مواد نسوز، به‌عنوان ماده اصلی تهیه آن‌ها، موجب قدرت، ماندگاری، انعطاف پذیری و درعین حال، تطبیق‌پذیری مورد نیاز برای اکثر فعالیت‌هایی است که مستلزم دمایی در حدود 2373 درجه فارنهایت، معادل 1300 درجه سانتیگراد) هستند. از سوی دیگر، مقدار بالای اکسید آلومینیوم به‌کار گرفته شده در تولید این محصول، آن را در برابر موادی مانند روغن‌های داغ مقاوم می‌سازد. از دیگر الیاف مهم و پرکاربرد در تهیه نوارهای نسوز، می‌توان به فایبرگلاس و آرامید اشاره نمود.

اگرچه نوارهای نسوز، شباهت ظاهری بسیاری با پارچه‌های نسوز دارند، اما عرض این نوارها، معمولاً بیشتر از 20 سانتیمتر نمی‌باشد.

زمانی که شما نوارهای نسوز را دریافت می‌کنید، خشک و سخت هستند؛ بنابراین باید آن‌ها را با آب خیس نموده و یا به ماده سخت‌کننده مخصوص اغشته نمایید تا کاملا انعطاف پذیر شود. سپس می‌توانید آن‌ها را به دور اشکال ساده و پیچیده گوناگون بپیچید تا کاملاً به آن‌ها بچسبند. با خشک شدن مجدد تدریجی، نوارهای نسوز، محکم و قوی شده و تبدیل به یک ساختار کامپوزیتی مقاوم می‌گردند.

از میان انبوه کاربردهای نوارهای نسوز، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• ساخت واشرهایی با مقاومت حرارتی و قدرتی بالا
• عایق‌بندی دیگ‌های بخار
• جایگزینی مناسب برای آزبست، در کوره های ذوب شیشه القایی
• پوشش لوله‌هایی که نیاز به تحمل دمای بالا دارند
• عایق‌بندی دریچه‌های مختلف
• اجاق گاز، کوره های گرمایش القایی و عایق های آن‌ها
• عایق الکتریکی برای باند هیترها و استریپ هیترها
• تقویت سازه‌های کامپوزیتی
• عایق‌بندی الکتریکی لوازم خانگی کوچک
• عایق‌بندی سیم و کابل
• عایق‌بندی لوله‌های اگزوز

انواع گوناگونی در میان نوارهای نسوز در بازار وجود دارد که هر کدام، به‌خاطر دارا بودن مواد گوناگون و در نتیجه، ویژگی‌های منحصر به‌فرد خود، عملکرد متفاوتی دارند. می‌توان نوارهای نسوز زیر را به‌عنوان پرکاربردترین موارد در این حیطه نام برد:

• نوار نسوز فایبرگلاس؛ این نوارها که به نوار نسوز الیاف شیشه نیز معروف هستند، یکی از پرفروش‌ترین نمونه‌های آب‌بندی داخل بازار می‌باشند. علت این امر، مقاومت حرارتی و کششی بالای آن، علاوه بر مقاومت مکانیکی و استحکام این شکل از نوارهای نسوز است. به‌منظور دستیابی به استحکام مورد نظر، از روش‌های گوناگون برای بافت این نوارها استفاده می‌شود که از معروف‌ترین آن‌ها در سرتاسر جهان، بافت تار و پودی است. نوارهای نسوز فایبرگلاسی که در عرض‌های مختلفی بین 3 تا 10 سانتیمتر و ضخامت‌های مابین 1 تا 3 میلیمتر تولید و اغلب در بسته‌بندی‌هایی بین 2.5 تا 5 کیلوگرم به بازار عرضه می‌شوند. همچنین این نوارها می‌توانند بازه‌ی دمایی گسترده‌ای را پوشش دهند؛ از دمایی کمتر از صفر درجه تا دمای بین 450 و 600 درجه سانتیگراد. همین امر آن‌ها را تبدیل به گزینه مطلوبی برای دوخت و تولید لباس‌های آتش‌نشانی و کاربردهای دیگری از این دست، می‌نماید. از انواع گوناگون این نوع از مواد نسوز، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
• نوار نسوز فایبرگلاس ابریشمی
• نوار نسوز فایبرگلاس ابریشمی چسب‌دار
• نوار نسوز فایبرگلاس فویل‌دار
• نوار نسوز آزبست؛ این نوارها، از قدیمی‌ترین محصولات تهیه شده از الیاف نسوز به‌شمار می‌روند که علیرغم آگاهی همگان از مضرات آزبست و ممنوع شدن تولید انبوه آن از یک دهه پیش، هنوز هم در بسیاری از اماکن و به‌خصوص، موتورخانه‌ها به‌کار گرفته می‌شود. شاید اطلاق نام غبار خطرناک به این نوع از مواد نسوز، به همین علت باشد. البته امروزه تلاش می‌شود تا حد ممکن از به‌کارگیری آزبست در جاهایی که در تماس نزدیک با افراد است، خودداری گردد و از جایگزین‌های مناسب آن در بازار استفاده شود.

اگر به الیاف آزبست زیر میکروسکوپ نگاه کنیم، متوجه شکل شمشیری آن‌ها خواهیم شد و همین شکل عجیب، موجب انسجام بالا و کاهش حداکثری اتلاف انرژی در زمان استفاده از نوارهای نسوز آزبست است؛ زیرا همانند بافتی با تراکم بالا عمل می‌نماید. این باعث می‌شود تا نوار نسوز آزبست، قادر به تحمل دمایی بالغ بر 550 درجه باشد، بدون آن‌که انرژی زیادی به هدر برود. نوار نسوز آزبست، در عرض‌ بین 1.5 تا 5 سانتیمتر به بازار عرضه می‌گردد و در آب‌بندی موتورخانه‌ها، کوره‌ها، دیگ‌های بخار و غیره به‌کار گرفته می‌شود؛ یعنی در مکان‌هایی که تا حدامکان، از تماس آن‌ها با انسان‌ها جلوگیری شود.

• نوار نسوز سرامیک؛ همان‌گونه که پیشتر اشاره شد، مقاومت حرارتی سرامیک، بیش از توان دیگر مواد نسوز است. این محصول، از مرغوبترین انواع نوارهای نسوز بوده و با توان تحمل تا حدود 1200 درجه، بدون از دست دادن ساختار خود، جایگزین مناسبی برای نوارهای نسوز آزبست می‌باشد. بنابراین به‌کارگیری این نوع از نوارهای نسوز، کمک بزرگی به انسان‌ها و محیط زیست برای داشتن آینده‌ای بهتر خواهد بود. گاهی نیز، برای استحکام بخشیدن بیشتر، از سیم‌های استیل در بافت نوارهای نسوز سرامیکی استفاده می‌شود تا مقاومت آن را در برابر فشار افزایش دهند. به‌علت استفاده میزانی از فایبرگلاس در تولید این نوارهای نسوز، از نوار نسوز سرامیکی، با عنوان نوار سرامیکی فایبر هم نام می‌برند. نوارهای نسوز سرامیکی نیز، در عرض‌ بین 2 تا 10 سانتیمتر و ضخامت‌های گوناگون بین 1.5 تا 3 میلیمتر تولید و روانه بازار می‌شوند که در حوزه‌های گوناگونی از جمله آب‌بندی و عایق بندی کوره‌ها و دیگ‌های حرارتی، صنعت پتروشیمی و اگزوزهای ماشین‌های حرارتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

از انواع گوناگون این نوع از نخ‌های نسوز، می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• نوار نسوز سرامیک فایبر
• نوار نسوز سرامیک فایبر سیم‌دار
• نوار نسوز سرامیک فایبر فویل‌دار
• نوار نسوز گرافیت؛ این نوع از نوارهای نسوز، همان‌گونه که از نامش پیداست، از گرافیت 99 درصد تولید می‌شود. این درصد از خلوص، موجب انعطاف پذیری فراوان نوارهای نسوز گرافیت گردیده که استفاده آسان از آن‌ها را برای تولید و نصب فلنچ‌هایی در اشکال مختلف و بسیار منعطف میسر می‌سازد. تحمل حرارتی این نوع از نوارهای نسوز، تا بیش از 700 درجه می‌رسد. از دیگر ویژگی‌های نوار نسوز گرافیتی می‌توان به انتقال حرارتی بسیار پایین و آب‌بندی مناسب اشاره نمود. همین مزیت، استفاده از آن‌ها را در روغن‌های داغ، آب جوش و محیط‌های گازی ممکن نموده است. علاوه بر این، از دیگر کاربردهای رایج نوار نسوز گرافیت، می‌توان به آب‌بندی پمپ‌ها و میکسرهای صنعتی اشاره نمود. عرض این نوع از نوارهای نسوز بین 1.2 تا 2.5 سانتیمتر و ضخامت آن بین 0.5 تا 1 میلیمتر است. نوارهای نسوز گرافیت در دو شکل بدون چسب و چسب‌دار تهیه می‌شوند.