تاریخچه مرک - رها شیمی
تاریخچه شرکت مرک آلمان
منشاً و ریشه فعالیتهای مرک Merck KGaAبه قرن 17 میلادی و به سال 1668 یعنی زمانی که فردریش یاکوب مرک ، داروفروشی ازخطه شوینفورت مالکیت" Engle – Apoteke" ( داروفروشی اٍنگٍل) که میراثی خانوادگی دردارمشتات را به عهده داشت بر می گردد. د رسال 1816 اٍمانوئل مرک نوه جان هاینریش مرک مشاور ارتش هس داروسازی را به ارث برد.
تواناییهای علمی امانوئل مر ک درسطح فوق العاده بالایی قرارداشت و به همین دلیل تلاشهای او درآزمایشگاه داروسازی برای جداسازی آلکالوئیدها به عنوان مواد مؤثرگیاهی که کمی قبل کشف شده بودند توأم با موفقیت شد . او تولید این مواد در حجم انبوه را در 1827 تحت عنوان "مجموعه ابداعات دارویی و شیمیایی "که شامل کلیه آلکالوئیدهای شناخته شده آن زمان بود برای فروش عرضه کرد.
امانوئل مرک و همکارانش پس ازاین شروع موفق در آزمایشگاه داروسازی ، کارخانه شیمیایی دارویی ساختند که علاوه بر مواد اولیه داروها ، مواد شیمیایی خاص دیگری را نیز در برنامه تولید داشت . بیش از 800 محصول اختصاصی در کاتالوگ 1860 به چشم می خورد که طی گذر به قرن بعد به 10000 محصول رسید.هنگامی که امانوئل مرک در 1854 از دنیا رفت مدیریت داروسازی و کارخانه به وارثان او یعنی کارل ،گئورگ ،ویلهم و بقیه افتاد اما در این اثناء نیز شرکت به طور مستمر پیشرفت می کرد به گونه ای که مثلاً تعداد کارگران از 50 نفر در سال 1855 به 1000 نفر در سال 1900 رسید.در سال 1888 بازار شاهد ورود واکنشگرهای خالص ضمانت شده مرک با برچسب""Pro analysisبود. در سال 1899 نیز ابتدا بهنامه مواد فوتو شیمیایی و سپس در 1904 بهنامه مواد دارویی منتشر شد. در این زمان شرکت نمایندگیهای خارجی در برخی کشورها و چند دفتر بزرگ در لندن ،نیویورک و مسکو داشت.
فشار کاری و تولید مضاعف به دهه 1914 که با کمبود مواد اولیه ، کارگران ماهر و از طرف دیگر جنگ که تولید داروهای خاص را ضروری می نمود مشکل ساز بود.پایان جنگ با از دست رفتن دفترهای خارجی شرکت از جمله Merck & coدر ایالات متحده همراه بود. در این زمان ویتامینها به عنوان محصولاتی جدید توجه ها را به خود جلب کرده بودند. Vigantol در سال 1927 و Cebion در سال 1934 محصولات مرکی بودند که در این راستا معرفی شدند.با شروع جنگ جهانی دوم مجدداً جهت گیری شرایط اقتصادی تغییرکرد، به گونه ای که کارگران ماهر و مواد اولیه روز به روز کمتر می شد. د رانتهای جنگ یعنی 25 مارس سال 1945 کارخانه توسط سربازان آمریکایی در حالی که بخش اعظمی از دستگاهها ویران شده بود و 70% تا 80 % ظرفیت تولید از بین رفته بود اشغال شد.
درابتدای ، پس از خاتمه جنگ شرکت فقط مجاز به جمع آوری باقیمانده های ماشینهای قابل کاربرد خود بود. در30 آوریل سال 1945 دولت نظامی اجازه تولید داروها را صادر کرد و دو ماه بعد کارخانه مجاز به تولید آفت کشها ، نگهدارهده ای غذا ، واکنشگرها و مواد شیمیایی خاص برای آزمایشگاهها شد . اصلاحات پولی 20 ژوئن سال 1948 نقطه عطفی در شکوفایی اقتصادی آلمان گردید که به معجزه اقتصادی wirtscaftswunder)) معروف است . این شکووفایی اقتصادی برا ی مرک توآم با رشد فروش برای سالها ی متمادی بود. از عوامل دارویی موفق در این زمان تهیه Corticoidمثلاً Fortecortin که امروزه نیز مصرف می شد ، داروی سرماخوردگی Nasivin، تهیه هورمون Cestafortinو Menavoa ، عامل ضد حساسیت Iivin ، Sulfonamide ، محرک هضم Nutrizym، گستره عظیمی از آنتی بیوتیک Refobacinو عامل قلبی Encordinبود.
در بخش پژوهشهای شیمیایی کار روی رنگدانهای صدفی در سال 1957 و برای بلورهای مایع ، 10 سال پس از آن آغاز شد. در بخش شیمی تجزیه نیز مرک همواره نقش پیشتازی در توسعه روشهای کروماتوگرافی داشته است. پیشینه تاریخی 300 ساله مرک درآرشیوی که از حدود سال 1905 برپا شده مستند شده است . دراین آرشیو تمام اسناد خانوادگی مرک ، داروفروشی اٍنگٍل و به طور کلی شرکت مرک جمع آوری شده است. قدیمیترین دست نوشت مربوط به یوان مرک (1642 -1573) پدر فردریش یاکوب مرک است.
امروزه آرشیو 800 متری مرک مرکز نگهداری پرونده های دوره های مختلف شرکت شامل اسناد تجاری ، مجوزها ، قراردادها ، پروتکلها ، مکاتبات ، بهنامه ها و سایر انتشارات مرک به همراه اسناد شخصی کارمندان مرک ، منابع تبلیغاتی و حدود 40000 کاتالوگ عکسبرداری شده و البته همین مقدار داده های دیجیتالی است.
مرک امروز
هم اکنون مرک 33000 کارمند د ر شرکتهای تابعه خود در 60 کشور دنیا دارد. گروهها تولیدی مرک در بخشهای مختلف بیش از 20000 محصول تخصصی درحیطه دارویی ، مواد شیمیایی خاص و محصولات آزمایشگاهیی را تولید می کنند.
در 1995 تشکیلات قانونی شرکت از سهامی خاص به سهامی عام بدل شد که البته هنوز هم 70 درصد سهام شرکت متعلق به خانواده مرک است.
تاریخچه شرکت بازرگانی مرک و ایران مرک
شرکت مرک آلمان در سال 1347و توسط شرکت فون گلینک مستقر در سوئیس خود، شرکت بازرگانی مرک را با هدف بازاریابی و فروش مواد شیمیایی آزمایشگاهی ودارویی به مدیریت آقای کارل وبر در خیابان کریمخان زند ابتدای آبان جنوبی کوچه پازند ساختمان مرک تاسیس نمود.این شرکت طی سالهای متمادی در قالب حضور در نمایشگها ،برگزاری سیمینارهای داخلی و خارجی در محل شرکت مرک در دارمشتات آلمان، چاپ ومنتشر کردن مقالات و کتب مختلفی از جمله راهنمای میکروب شناسی عملی که کتابی بسیار مفید و شناخته شده در بخش آموزشی و صنایع مرتبط با میکروبیولوژی است در امر فروش و بازاریابی محصولات مرک آلمان فعالیت نمود. نتیجه این فعالیتها شناخت کافی و اعتمادی است که هم اکنون مصرف کنندهای محصولات مرک آلمان به این برند معروف و باکیفیت دارند.شرکت مرک آلمان در اواخر سال 1383 تصمیم گرفت که خود مستقیما در بازار ایران حضور نداشته باشد و بنابراین شرکت بازرگانی مرک پس از 36 سال به فعالیت خود خاتمه داد.