ارده

ارده عبارت است از مایع روغنی که از دانه کنجد پوست گیری شده، برشته و آسیاب شده به دست می آید. در حقیقت ارده عبارت است از کنجد بدون پوست، نرم و کوبیده مخلوط با روغن خودش به رنگ کرم یا زرد روشن. کلمه ارده به نظر می آید از اردکان گرفته شده باشد. ارده فاقد هرگونه افزودنی اعم از شیمیایی و غیرشیمیایی است و به عبارتی، صد در صد طبیعی است. تنها ماده تشکیل دهنده آن، کنجد است. ارده خود به تنهایی یک ماده غذایی کامل برای هر وعده غذایی بویژه صبحانه است. ولی آن را به طرق مختلفی می‌توان مصرف نمود. می‌توان آن‌را بصورت خالص و بدون هیچگونه افزودنی با نان مصرف کرد و یا مواد شیرینی از قبیل: عسل، شیره اعم از شیره نبات، خرما، انگور و مربا به آن اضافه نمود. میزان افزودنی بسته به ذایقه افراد متفاوت است.

ارزش غذایی در 100 گرم
انرژی(کیلو کالری) 595
چربی کل(گرم) 53
کربوهیدرات(گرم) 21
پروتئین(گرم) 17

بر اساس افسانه های آشوری ،وقتی خدایان برای افرینش جهان ملاقات کردند ،شرابی از کنجد (sesame)نوشیدند.در افسانه های هندی ،دانه های کنجد، بی مرگی و جاودانگی را بیان می کند ارده به کنجد بدون پوست، بوداده و آسیاب شده‌ای گفته می‌شه که روغن‌گیری نشده. ارده حاوی پروتئین، ویتامین D ، B و E هست. مقدار روغنش هم 50 % و شامل اسیدهای چرب اشباع شده مثل اسید اولئیک هست.ارده نباید طعم و بوی تند داشته باشد.

نحوه مصرف ارده
ارده را به طرق مختلفی می‌توان مصرف نمود .میتوان آنرا بصورت خالص و بدون هیچگونه افزودنی با نان مصرف کرد و یا مواد شیرینی از قبیل:عسل،شیره اعم از شیره نبات،خرما،انگور ومربا به آن اضافه نمود.میزان افزودنی بسته به ذایقه افراد متفاوت است مردم این سامان ازارده خوراک بسیار خوشمزه‌ای بنام اشکنه ارده که غذای بسیار لذیذ و مقوی است تهیه می‌کنند و روش تهیه آن بدین صورت است که ابتدا مقدار یک و یا دو قاشق غذاخوری ارده و مقداری روغن ترجیحا روغن حیوانی ومقدار لازم نمک و فلفل داخل ظرفی ریخته و سپس باندازه یک لیوان آب جوش به آن اضافه کرده و به آرامی مخلوط نموده و با نان تریت کرده و مصرف می نمایند. اشکنه ارده غذای بسیار مناسبی برای سحری در ماه مبارک رمضان می‌باشد.

ارده حاوی 7/24 درصد پروتئین، 9/58 درصد چربی، 3/2درصد فیبر، 3 درصد خاکستر و کمتر از یک درصد رطوبت است. روغن ارده از ترکیبی حاوی 4/42 درصد اسید اولئیک، 7/39 درصد اسیدلینولئیک، 8/9 درصد اسید پالمتیک و 4/6 درصد استئاریک اسید تشکیل شده است. ارده از نظر اسیدهای آمینه سولفوردار و تریپتوفان غنی است. حلوا حاوی ترکیبات زیر است:چربی حداقل 25 درصد، پروتئین حداقل 10 درصد، ساکاروز حداکثر 50 درصد، فیبر حداکثر 1 درصد، آب حداکثر 3 درصد، خاکستر حداکثر 8/1 درصد، ساپونین حداکثر 3/0 درصد.