ژئوتکستایل Geotextile

ژوتکستایل

ژئوتکستایل ها یکی از متداول ترین انواع ژئوسنتتیک ها بوده که تاکنون حداقل در 80 زمینه کاربرد داشته اند. در طی چندین سال گذشته مبحث کاربرد ژئوتکستایل ها در مهندسی عمران، ژئوتکنیک و هیدرولیک بطور پیوسته گسترش یافته و استفاده از آنها براساس منافع فنی و اقتصادی در مقایسه با مصالح معمول، افزایش یافته است.

ژئوتکستایل ها براساس الگوی الیافشان به دو دسته کلی بافته و نبافته و اخیراً کش بافتها تقسیم شده اند که زیردسته های هر کدام مطابق با فرآیند تولید خاصشان موجود می باشند. الیاف مورد استفاده در ساخت این محصولات از جنس پلیمرهای پلاستیک بوده که متداول ترین آنها پلی پروپیلن، پلی استر و پلی اتیلن می باشند.

از خواص اصلی این منسوجات فسادناپذیری در مقابل عوامل مخرب درون خاک است. لذا از این نظر کاربردهای فراوانی در مهندسی خاک و بهبود کیفیت خواص گوناگون خاک دارند.

ژئوتکستایل های بافته

این مصالح ساختار منظمی دارند که با رد شدن الیاف در دو جهت عمود بر هم از میان یکدیگر و تشکیل فیبر ساخته می شوند.

شکل 2-3- انواع ژئوتکستایل های منسوج

ژئوتکستایل های غیر منسوج

در ساخت این نوع ژئوتکستایل ها از فیبرهای نواری شکل(فیبرهای نواری کوتاه اغلب با طول یک تا چهار اینچ) یا الیاف ممتد که به صو��ت نامنظم در ��ا��ه های یک شبکه پخش شده اند استفاده می گردد. این شبکه الیاف با عبور از دستگاههای بافندگی خاص یا ماشینهای اتصال دهنده بهم متصل می شوند. از عوامل اتصال دهنده الیاف در این دسته از ژئوتکستایلها حرارت(ژئوتکستایلهای نبافته حرارتی)، عوامل مکانیکی (ژئوتکستایلهای نبافته سوزنی ( و یا شیمیایی می باشند. ژئوتکستایل های نبافته سوزنی به هنگام تولید ضخامت بیشتری داشته و در مقایسه با سایر ژئوتکستایل ها قابلیت تراکم پذیری قابل ملاحظه ای دارند. لذا در برخی کاربردهای زهکشی و آبگذرانی فقط از این نوع می توان استفاده نمود.

شکل 2-4- انواع ژئوتکستایل های غیر منسوج

اصلی ترین عملکردهای ژئوتکستایل به صورت زیر تقسیم بندی می شوند:

• فیلتراسیون

• زهکشی

• تسلیح

• جداسازی

• حفاظت

کاربردهای ژئوتکستایل

بطور کلی ژئوتکستایلها در تثبیت سواحل، مهندسی زهکشی، ساخت کانالهای کشاورزی، مهندسی آبراهها، سیستم های موج شکن(نشست همگون در سازه‌های دریایی نظیر موج شکن‌ها)، استحصال زمینهای باتلاقی، سست و آبگیر جهت ساخت سازه های مختلف، پی های عمیق، ساخت سازه های حائل، اجرای خطوط راه آهن(حفاظت از لایه بالاست در راه‌آهن، افزایش ظرفیت باربری بستر راه‌آهن)، اجرای تونلها(به عنوان لایه زهکش و محافظ لایه ژئوممبران) و جاده ها(تقویت بستر و افزایش ظرفیت باربری بستر راه، کاهش ضخامت لایه های گوناگون خاک(اساس و زیر اساس)، جلوگیری از ایجاد ترک انعکاسی در روکشهای آسفالت، جداکننده بین لایه های گوناگون خاک جهت جلوگیری از تداخل دانه بندیها به یکدیگر)، ساخت سدها(تحکیم بستر سد، جایگزین فیلتر دانه ای)، حفاظت لایه ژئوممبران در برابر صدمات احتمالی، ساخت محل های دفن زباله و پوشاندن باطله ها و دهها مورد دیگر استفاده می شود.

مزایای استفاده از ژئوتکستایل ها

کاربرد موفقیت آمیز ژئوتکستایل ها در مهندسی عمران، هیدرولیک، ژئوتکنیک و محیط زیست به دلایل متعددی می باشد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• به عنوان مصالح مصنوعی نسبت به مصالح دانه ای طبیعی دارای کنترل کیفیت بهتری می باشند،

• برای بسیاری از کاربردها محصولاتی با مشخصات هیدرولیکی مطلوب در دسترس است،

• حتی در شرایطی که سنگ بستر نامناسب باشد، نصب آنها ساده و سریع صورت می گیرد،

• حجم خاکبرداری را کم کرده و مقدار مصالح دانه ای مورد نیاز را کاهش می دهند،

• در صورت استفاده از آنها می توان از مصالح دانه¬ای ارزانتری استفاده کرد،

• اجرای آنها هم به افقی و هم به صورت عمودی به راحتی صورت می گیرد،

• با توجه به تولید کارخانه ای مشخصات هیدرولیکی آنها از قبل قابل تعیین است،

• مقاومت کششی مشخصی دارند،

• ن��������ب، حمل و انبار آنها به سهولت صو��ت می گیرد،

• یک لایه ژئوتکستایل می تواند به عنوان یک فیلتر دانه ای چند فازه عمل کند.

و همچنین دلایل دیگری مانند:

• عمر فراوان آن در خاک ( با توجه به عدم تجزیه پذیری )

• چند منظوره و چند نقشی بودن،

• حفظ پایداری خاک مورد حفاظت با اجازه عبور آزاد جریان آب از خاک،

• توزیع فشار هیدرواستاتیک و کنترل جریان آب،

• افزایش عمر مفید سازه،

• کاهش قابل توجه در هزینه های مواد، نیروی کار و زمان در مرحله ساخت پروژه،

• کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری پروژه،

• سازگاری با محیط زیست.