درخت گردو پیوندی درسال 1402

گردو با سطح زیرکشت خوب از محصولات مهم خشکباری کشور محسوب می شودکه برغم اهمیت زیاد آن، کمتر مورد توجه قرار گرفته و کشت آن تاکنون با استفاده از نهالهای بذری انجام گرفته است.

وجود دوره نونهالی طولانی مدت و تنوع زیاد بین درختان از نظر صفات مختلف، ایجاد باغات یکنواخت را غیرممکن کرده و عملکرد و کیفیت پایین میوه و مغز از طرف دیگر باعث شده است تا تلاش برای به معرفی ارقام مناسب در این محصول

بیشتر شود و در برنامه های توسعه مورد استفاده قرار گیرد.

به این منظور از سال 1362 برنامه اصلاح گردو در مؤسسه تحقیقات ، اصلاح و تهیه نهال و بذر آغاز شد.

ارزیابی های تکمیلی بر روی ارقام امیدبخش از سال 1373 باعث شد از مجموعه ژنوتیپ های امیدبخش در دست ارزیابی رقم جمال (Z63) انتخاب شود.

این ژنوتیپ دارای درختی با قدرت رشد متوسط و فرم رویشی گسترده و تراکم شاخه های باز، نسبتاً زود برگ ده است و از نظر زمان باز شدن گلهای ماده رقمی متوسط گل محسوب می شود و دوره ریزش دانه گرده در آن زود است.

میانگین وزن میوه آن 12،04 گرم ، میانگین وزن مغز 5،92 گرم و درصد مغز آن نیز 49 درصد است.

ضخامت پوست چوبی ، متوسط و رنگ مغز میوه روشن است.

این ژئوتیپ نسبت به بیماری آنتراکنوز مقاوم است.

با توجه به بررسی ها و مطالعات انجام شده در سالهای ارزیابی و با توجه به خصوصیات مطلوب، رقم جمال (Z63) برای مناطق عمده گردوکاری کشور توصیه شده است.

 دماوند رقم جدید گردو 

"دماوند" رقم جدید گردو با طول دوره گرده دهی مناسب برای بهبود عملکرد و تولید در باغات کشور مطلوب است که در موسسه تحقیقات ، اصلاح و تهیه نهال و بذر تولید شده است.

 

موسسه تحقیقات ، اصلاح و تهیه نهال و بذر وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد: گردو گونه ای تک پایه (moncious) است و گل های نر و ماده در آن در یک درخت در روی شاخه های سال قبل (ریزش گرده از شاتون ها) و شاخه های سال جاری(گل های ماده) ظاهر می شود.

معمولا زمان ریزش گرده و آمادگی گل های ماده همزمان نیست (دیکو گامی) و زمان آمادگی گل های ماده می تواند بعد (پروتاندری) یا قبل (پروتوژینی) از زمان ریزش گرده در همان رقم باشد. این اختلاف ایجاب می کند در معرفی ارقام جدید در این گونه نسبت به معرفی ارقام گرده دهنده یا ارقام با دوره گرده افشانی متقابل اقدام شود.

در مطالعات انجام شده در گردو در دو دهه ، در بررسی های اولیه در کرج، رقم دماوند(Z30) انتخاب شد. براساس ارزیابی های انجام شده، رقم دماوند(Z30) از لحاظ زمان برگ دهی، زود برگ ده و پروتوژین است(گل های ماده آن زودتر از گل های نر باز می شود).

از لحاظ زمان باز شدن گل های ماده در مقایسه با سایر ارقام و ژنوتیپ ها رقمی زودگل است که گل های ماده آن همراه با ژنوتیپ Z53 زودتر از گل های ماده سایر ارقام موجود باز می شود. زمان ریزش دانه گرده در آن متوسط است.

با توجه به پروتوژین بودن، این رقم می تواند به عنوان رقم گرده دهنده برای ارقام پروتاندر و هم چنین ارقام زودبرگ ده خارجی مورد استفاده قرار گیرد. به طور کلی در ارزیابی های انجام شده دوره گرده دهی ژنوتیپ های گردو به سه دوره حدود 10 روزه قابل تقسیم است.

در دوره اول گرده دهی، رقم پروتاندرداخلی ارقامی همانند رقم جمال (Z63) و رقم زود برگده خارجی Serr شروع به ریزش گرده می کند که این دوره همزمان با دوره پذیرش مادگی رقم پروتوژین دماوند(Z30) است.

در دهه دوم رقم دماوند (Z30) و ژنوتیپ پروتوژین داخلی همانند Z53 قرار دارند که دوره ریزش گرده آنها همراه با دوره پذیرش مادگی ارقام پروتاندر داخلی همانند رقم جمال (Z63) و رقم خارجی Serr است.

دوره سوم گرده دهی مربوط به ارقام دیر برگده خارجی همانند Ronde de montignac و Franquette است. دوره گرده دهی این ارقام پوشش مناسبی را برای ارقام دیر برگده خارجی همانند Chandler ، Pedro و Hartley فراهم می کند.

براساس ارزیابی های انجام شده، میانگین وزن میوه این ژنوتیپ 13،09 گرم ، میانگین وزن مغز 6.26 گرم و درصد مغز آن نیز 47 درصد است.

رقم دماوند با طول دوره گرده افشانی نسبتا طولانی ؛ هم پوشانی زیادی با ژنوتیپ های گزینش شده پروتاندر داخلی دارد و به عنوان یک رقم اصلی پروتوژین با عملکرد مطلوب و نیز به عنوان رقم گرده دهنده برای ارقام پروتاندر معرفی شده است.