گیاه خار شتر که در شهرستان جلفا نام محلی : تیکاندر دوران کودکی ما با توصیه های والدینمان ازبرگ این گیاه به نام تیکان اپه یی و گل و از ریشه آن با نام شوشه لیق استفاده زیادی می کردیم و خواص طبی آن زبانزد مردم بود . چند گیاه دیگرنیز مثل ، قوش اوزومی ، دوه دویمه سی ، جوانه قانقال ، مرچالیق ، یملیک ، جز خوردنی های گیاهان خود روی صحرا بود . خار شتر گیاهی چند ساله با ریشه های بسیار عمیق وطولانی که درکناره های ارس و اطراف مزارع وکشتزارها وصحرا ی شهرستان جلفا بیشتر و بهتر از هرچیز می روید و به این گیاه فقط با چشم یک علف هرز نگاه می کنند . درکشتزارهای شجاع وشاهمار بیشتر ار مناطق دیگر این گیاه میروید بطوری که اطراف این روستاها و دیگر روستا های منطقه که آب وهوای بسیار گرم ورطوبت خوبی در زیرین خاک وجود دارد، امکان رشد به این گیاه داده است . شتر و بز آنرا با وجود تیغ های خیلی تیز بسیار دوست داشته و مثل راحت القوم می خورند . فصل گل دهی ان از اوایل اردیبهشت اغاز وتا اواسط خرداد ادامه دارد . و همچنین به علت بالا بودن سطح آب در سواحل ارس وعمیق بودن ریشه این گیاه از شهد بالای برخوردار میباشد.
گلهای این گیاه قرمز رنگ وریز می باشد.رنگ عسل این گیاه سفید رنگ و طعم بسیار ملایمی دارد.
از این گیاه علاوه بر تر نجبین عرق موسوم به عرق خارشتر تهیه می کنند .
خارشتر دارای خاصیت درمانی به شرح ذیل می باشد .
درمان کننده کلیه و مجاری ادارو دفع کننده سنگ کلیه و مثانه می باشد .
ضماد خار شتر درمان کننده بواسیر و زخمهای مقعدی می باشد .
خاکستر خار شتر التیام دهنده و ترمیم کننده جراحات و زخمها می باشد .
خارشتر برای دفع سنگ کلیه ومثانه بسیار مفید است .
نام علمی : Alhagi persarum
نام فارسی : خار شتر ایرانی گیاهی متعلق به خانواده نخود که ارتفاع آن به حدود یک متر می رسد. ریشه آن بسیار عمیق وتا نقاط مرطوب زمین فرو می رود. میوه آن نیام بند بند است.
در فصل گرما روی برگ و شاخه های آن قطرات سخت ترنجبین به شکل شبنم سفت شده مشاهده می شود.
خواص دارویی خارشتر : خار شتر مدر ومسهل است و برای رفع خشونت سینه اثرات مفیدی دارد.
روغن برگ گیاه برای دردهای روماتیسمی بسیار مفید بوده و روغن گل های آن برای بواسیر مورد استفاده قرار می گیرد.
عرق خارشتر برای دفع سنگ کلیه ومثانه بسیار مفید بوده ومورد استفاده قرار می گیرد.
خارشتر به کمک درمان ایدز آمد
سلولهای ایمنی بدن مثل دیگر انواع سلولها توانایی تقسیم شدن خود را از دست میدهند، چون با پیر شدن این سلولها بخشی از کروموزمهایشان موسوم به تلومر به طور تصاعدی با تقسیم سلولی کوتاهتر میشود. در نتیجه این امر سلول دچار تغییرات زیادی میشود و قابلیت مبارزه با بیماریاش به خطر میافتد. اما تحقیقات جدیدی که از سوی انستیتوی ایدز دانشگاه UCLA صورت گرفته، حاکی از این است که مادهای شیمیایی حاصل از ریشه گیاه خارشتر که غالبا در گیاه درمانی چینیها مورد استفاده واقع میشود، میتواند باعث جلوگیری یا کندی روند تصاعدی کوتاهشدگی این بخش از کروموزم شود که به اعتقاد دانشمندان آن را به سلاحی کلیدی در مبارزه بر علیه ایدز مبدل میکند. به گفته دانشمندان، بخش بیماریشناسی و تشخیص پزشکی دانشگاه کالیفرنیا این یافته جدید از پتانسیل بالایی برای افزودن به درمانهای فعلی ایدز برخوردار بوده یا حتی میتواند به جای درمان سنگین HAART (درمان ضد برگشت به عقب ویروسی بسیار فعال) که از سوی برخی بیماران بخوبی تحمل نشده و پر هزینه نیز هست، جایگزین شود. تلومر ناحیهای در انتهای هر کروموزم است که دربردارنده توالیهای تکرار شده دی ان ای است، ولی ژنها را شامل نمیشود. این بخشها برای حفاظت کردن انتهای کروموزمها و جلوگیری از امتزاج آنها با یکدیگر فعالیت میکنند و عملکرد آنها بیشتر شبیه نوکهای پلاستیکی بند کفش است که از باز شدن و رشته شدن بندها جلوگیری میکند. هر زمان که سلولی تقسیم میشود ، این تلومرهای محافظ کوتاهتر میشوند و سرانجام باعث رسیدن سلول به مرحلهای موسوم به پیری ثانوی میشود که از این زمان سلول دیگر نمیتواند تقسیم شود. به عبارتی شواهد امر حاکی از آن است که سلول به مرحلهای پایانی رسیده است، اما در واقع، به سلولی با مشخصههای وراثتی و کارکردی جدید تغییر یافته است. برای این که سیستم ایمنی بدن عملکرد صحیحی داشته باشد، لازم است حجمی از تقسیم سلولی در این بخش روی دهد. به عنوان مثال، سلولهای تی 8 CD موسوم به سلولهای قاتل که به مبارزه علیه عفونت و آلودگی کمک میکنند دارای گیرندههای منحصری برای آنتی ژنهای بخصوص هستند. زمانی که ویروسی وارد بدن میشود، گیرندههای سلولهای تی قاتل آن را شناسایی نموده و از طریق تقسیم شدن، نسخههایی از خودشان را برای مبارزه با عامل مهاجم ایجاد میکنند. به طور کلی تلومرهای واقع در انتهای کروموزمها از طول کافی برای این که بدون مشکل به دفعات تقسیم شوند برخوردارند. این در حالی است که در زمان مبارزه علیه عفونت و آلودگیها، سلولهای تی میتوانند آنزیمی موسوم به تلومر از را فعال کنند که خود از کوتاهشدگی تلومرها جلوگیری میکند. به اعتقاد این گروه تحقیقاتی، مشکلی که درباره ویروسهایی مثل ویروس اچ آی وی که بدن قادر به حذف کامل آنها نیست وجود دارد، این است که سلولهای تی مبارز نمیتوانند تلومرازهای فعال شده خودشان را از گزند ویروس اچ آی وی حفظ کرده و غیرفعال میشوند و در نتیجه، تلومرها کوتاهتر شده و این سلولهای مفید بدن وارد مرحله پیری ثانوی میشوند. تحقیقات قبلی دانشمندان نشان داده است که تزریق ژن تلومراز به سلولهای تی میتواند جلوی کوتاهشدگی تلومرها را گرفته و آنها را قادر به حفظ طولانیتر کارکرد جنگندگیشان علیه اچ آی وی کند. این در حالی است که به نظر دانشمندان این رویکرد ژن درمانی روشی عملی برای درمان میلیونها انسانی که با اچ آی وی زندگی میکنند، نیست. اما دانشمندان در این تحقیق جدید به جای استفاده از ژن درمانی از مادهای شیمیایی موسوم به 2 TAT بهره بردهاند که در اصل هویت آن به گیاهان دارویی مورد استفاده در طب سنتی چینی برمیگردد و این ویژگی را دارد که فعالیت آنزیم تلومراز را در دیگر انواع سلول تقویت میکند. دانشمندان این ماده را به چند روش مورد آزمایش قرار دادند. در وهله نخست سلولهای تی افراد آلوده به اچ آی وی را در معرض2 TAT قرار دادند و مشاهده کردند که این ماده شیمیایی نه تنها روند کوتاهشدگی تلومرها را کند میکند، بلکه تولید فاکتورهای حل شدنی سلول موسوم به شیموکینها و سیتوکینها را نیز بهبود میبخشد که نقش زیادی در ممانعت از کپی سازی اچ آی وی دارند. محققان سپس نمونههای خونی از افراد آلوده به اچ آی وی گرفته و سلولهای تی 8 CD و 4 CD آلوده شده به ویروس را جداسازی کردند. سلولهای تی 8 CD را با ماده شیمیایی تیمار نموده و با سلولهای تی 4 CD در ظرف ترکیب کردند. نتایج نشان داد که سلولهای تی درمان شده از سوی سلولهای تی دیگر از تولید ویروس اچ آی وی جلوگیری میکند. محققان معتقدند توانایی افزایش دادن فعالیت تلومراز و کارکردهای ضد ویروسی گویچههای سفید تکهستهای خون مثل سلول تی 8 CD ، حاکی از این است که این راهبرد درمانی جدید میتواند در درمان بیماری ایدز سودمند باشد انتظار میرود با در نظر گرفتن یافتههای محققان مرکز ایمنی شناسی و ایدز دانشگاه یو سی ال ای در استخراج این ترکیب شیمیایی ارزنده از ریشه گیاه خارشتر و نقش آن در بهبود عملکرد سلولهای دفاعی بدن و توجه به فراوانی گیاه دارویی خارشتر در فلور گیاهی ایران، علاقهمندان و محققان کشورمان نیز در زمینه استخراج و ساخت ترکیبات دارویی از این دست و همگام شدن در فرآیندهای نوین درمانی بیماری مخرب ایدز گامهایی ارزشمند بردارند